Η νομοθετική ρύθμιση των Κοινωνικών Επιχειρήσεων
-γράφει η Διονυσία Τελλή-
Η νομοθετική ρύθμιση για την κοινωνική οικονομία στην Ελλάδα ψηφίσθηκε από την Βουλή των Ελλήνων και αποτελεί πλέον νόμο του Κράτους· η διαρκής προσπάθεια και η εμμονή αυτών που ασχολήθηκαν με το θέμα βοήθησε να υλοποιηθεί τόσο στην θεωρία, όσο και στην πράξη· τώρα, μ'αυτά τα δεδομένα, προέχει η πράξη, η οποία σύντομα θα φέρει τους καρπούς της.
Είναι γεγονός αναμφισβήτητο ότι αυτή η με ζήλο δραστηριότητα αυτών που ασχολήθηκαν με την υλοποίηση του θέματος προσέκρουσε σε διαφόρου είδους αντιδράσεις, για τον λόγον ότι, αυτό είναι το συμπέρασμα, το αντικείμενο υπήρξε από την φύση του αφενός ως ιδιόρρυθμο, αφετέρου ως πρωτόγνωρο στην κοινωνία του νησιού μας και εκ τρίτου η πολυάριθμη προσέγγιση πολλών δημοτών μας, οι οποίοι εντάχθηκαν και αποτέλεσαν τις συνεργατικές ομάδες, η δραστηριοποίηση των οποίων θα δώσει λύση και έξοδο από την οικονομική κρίση. Το όλο εγχείρημα ήταν ένα στοίχημα για την Δημοτική Αρχή και ειδικότερα για την Δημοτική Κοινότητα Κω, το οποίο, όπως όλα, γύρω από αυτό, δείχνουν, στέφθηκε με επιτυχία· Η Δημοτική Κοινότητα Κω επιθυμεί να αναπτύξει ένα πλήρες και ΄΄αξιόμαχο΄΄ δίκτυο συνεργατικών ομάδων και επιχειρήσεων της κοινωνικής οικονομίας που θα συμβάλει στην οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη του νησιού αξιοποιώντας τους τοπικούς πλουτοπαραγωγικούς πόρους και το ανθρώπινο επιστημονικό και μη δυναμικό του Δήμου Κω.
Με κύριο στόχο την απασχόληση της νέας γενιάς στις νέες μορφές της κοινωνικής οικονομίας επιδιώκεται η αύξηση του τοπικού εισοδήματος και η δικαιότερη κατανομή του, που θα πραγματοποιηθεί με γνώμονα το θεσμικό πλαίσιο για την Κοινωνική Οικονομία.
Παραθέτω εν συντομία τα άρθρα για τις Κοιν.Σ.Επ.
Στο άρθρο 1 ορίζεται ότι «κοινωνική οικονομία» είναι το σύνολο των οικονομικών, επιχειρηματικών, παραγωγικών και κοινωνικών δραστηριοτήτων, οι οποίες αναλαμβάνονται από νομικά πρόσωπα ή ενώσεις προσώπων, των οποίων ο καταστατικός σκοπός είναι η επιδίωξη του συλλογικού οφέλους και η εξυπηρέτηση γενικότερων κοινωνικών συμφερόντων.
Στο άρθρο 2. Θεσπίζεται η Κοινωνική Συνεταιριστική Επιχείρηση (Κοιν.Σ.Επ.), ως φορέας της Κοινωνικής Οικονομίας. Είναι αστικός συνεταιρισμός με κοινωνικό σκοπό και διαθέτει εκ του νόμου την εμπορική ιδιότητα. Τα μέλη της Κοιν.Σ.Επ. μπορούν να είναι είτε φυσικά πρόσωπα είτε φυσικά πρόσωπα και νομικά πρόσωπα. Τα μέλη της συμμετέχουν σε αυτήν με μια ψήφο, ανεξάρτητα από τον αριθμό των συνεταιριστικών μερίδων που κατέχουν. Διακρίνονται στις εξής κατηγορίες: α) Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις Ένταξης, β) Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις Κοινωνικής Φροντίδας και γ) Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις Συλλογικού και Παραγωγικού Σκοπού.
Στο άρθρο 3 Για τη σύσταση της Κοιν.Σ.Επ. τηρείται η διαδικασία ίδρυσης ενός αστικού συνεταιρισμού. Το καταστατικό πρέπει να υπογράφεται από επτά τουλάχιστον πρόσωπα, αν πρόκειται για Κοιν.Σ.Επ. Ένταξης, και από πέντε τουλάχιστον πρόσωπα αν πρόκειται για Κοιν.Σ.Επ. Κοινωνικής Φροντίδας ή Συλλογικού Σκοπού.
Για τη σύσταση μπορεί να γίνει χρήση πρότυπου καταστατικού, το οποίο συμπληρώνεται από τους ιδρυτές της Κοιν.Σ.Επ.. Το περιεχόμενο του προτυποποιημένου καταστατικού ορίζεται με την απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης της παραγράφου 5 του άρθρου 17.
Η συμμετοχή των νομικών προσώπων στην Κοινωνική Συνεταιριστική Επιχείρηση δεν μπορεί να υπερβαίνει το ποσοστό του 1/3 των μελών της, ενώ δεν επιτρέπεται η συμμετοχή σε αυτήν των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α.) και των νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου (Ν.Π.Δ.Δ.) που υπάγονται σε αυτούς. Σε Κοιν. Σ. Επ. Ένταξης μπορούν να συμμετέχουν Ν.Π.Δ.Δ. με έγκριση του φορέα που τα εποπτεύει.
Το κεφάλαιο της επιχείρησης διαιρείται σε συνεταιριστικές μερίδες. Ο αριθμός των μερίδων και η ονομαστική τους αξία, η οποία είναι ίδια για κάθε μερίδα, καθορίζονται στο καταστατικό της επιχείρησης.
Τα μέλη της Κοιν.Σ.Επ. διαθέτουν τουλάχιστον από μία υποχρεωτική συνεταιριστική μερίδα, ως ελάχιστη χρηματική συμμετοχή στο κεφάλαιο της επιχείρησης, το ύψος της οποίας ορίζεται ελεύθερα από το καταστατικό και είναι ίσο για όλα τα μέλη. Στο καταστατικό μπορεί να προβλέπεται η απόκτηση προαιρετικών μερίδων χωρίς δικαίωμα ψήφου.
Η απόκτηση συνεταιριστικών μερίδων πραγματοποιείται με καταβολή μετρητών.
Πέραν του ποσού που καταβάλλει για απόκτηση της συνεταιριστικής μερίδας, το μέλος της Κοιν.Σ.Επ. δεν έχει καμία άλλη ευθύνη έναντι των δανειστών της.
Στο άρθρο 4 αναφέρονται οι σχέσεις μεταξύ των μελών και της Κοινωνικής Συνεταιριστικής επιχείρησης
Στο άρθρο 5 αναφέρονται οι υποχρεώσεις της Γενικής Συνέλευσης
Στο άρθρο 6 αναφέρονται οι υποχρεώσεις της Διοικούσας Επιτροπής
Στο άρθρο 7 αναφέρεται η διανομή κερδών, ήτοι: Τα κέρδη της Κοινωνικής Συνεταιριστικής Επιχείρησης δεν διανέμονται στα μέλη της, εκτός αν τα μέλη αυτά είναι και εργαζόμενοι σε αυτή, οπότε εφαρμόζεται η παράγραφος 2.
Τα κέρδη διατίθενται ετησίως κατά ποσοστό 5% για το σχηματισμό αποθεματικού, κατά ποσοστό έως 35% διανέμονται στους εργαζομένους της επιχείρησης ως κίνητρο παραγωγικότητας σύμφωνα με τα οριζόμενα στο καταστατικό τους και το υπόλοιπο διατίθεται για τις δραστηριότητες της επιχείρησης και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.
Στο άρθρο 8 προσδιορίζονται οι πόροι της Κοιν.Σ.Επ. που αποτελούνται από το κεφάλαιο της επιχείρησης, δωρεές τρίτων, έσοδα από την αξιοποίηση της περιουσίας της, έσοδα από την επιχειρηματική δραστηριότητά της, επιχορηγήσεις από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, την Ευρωπαϊκή Ένωση, διεθνείς ή εθνικούς οργανισμούς ή Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης Α΄ και Β΄ βαθμού, έσοδα από άλλα προγράμματα, κεφάλαια από κληροδοτήματα, δωρεές και παραχωρήσεις της χρήσης περιουσιακών στοιχείων, καθώς και κάθε άλλο έσοδο από την ανάπτυξη των δραστηριοτήτων της σύμφωνα με το καταστατικό της.
Στο άρθρο 9 ορίζεται ότι οι Κοιν.Σ.Επ. χρηματοδοτούνται από το Ταμείο Κοινωνικής Οικονομίας, το οποίο συστήνεται με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών, Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας και Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, σύμφωνα με την περίπτωση γ΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 4 του Άρθρου Δεύτερου του ν. 3912/2011 (Α΄ 17), καθώς επίσης και από το Εθνικό Ταμείο Επιχειρηματικότητας και Ανάπτυξης και β) δύνανται να εντάσσονται στο ν. 3908/2011 (Α΄ 8).
Στο άρθρο 10 αναφέρονται τα οικονομικά κίνητρα και μέτρα στήριξης των
Κοινωνικών Συνεταιριστικών Επιχειρήσεων
Στο άρθρο 11 προσδιορίζονται οι έλεγχοι και οι κυρώσεις επί των Κοιν.Σ.Επ.
Στο άρθρο 12 αναφέρεται στα Δίκτυα Συνεργασίας, Δυνατότητα Συμπράξεων, συγκεκριμένα ορίζεται ότι οι Κοιν.Σ.Επ. μπορούν να συνάπτουν συμφωνίες συνεργασίας μεταξύ τους και προγραμματικές συμβάσεις με το δημόσιο, τον ευρύτερο δημόσιο τομέα και τους ΟΤΑ πρώτου και δεύτερου βαθμού για την υλοποίηση δράσεων που αναφέρονται στους καταστατικούς σκοπούς των αντισυμβαλλομένων
Στο άρθρο 13 αναφέρεται στους όρους της λύσης και της εκκαθάρισης των Κοιν.Σ.Επ.
Στο άρθρο 14 προβλέπεται η σύσταση Γενικού Μητρώου Κοινωνικής Οικονομίας στο Υπουργείο Εργασίας και οι υποχρεώσεις του
Στο άρθρο 15 αναφέρεται στον Συντονιστικό φορέα πολιτικών ανάπτυξης της Κοινωνικής Οικονομίας
Στο άρθρο 16 αναφέρονται οι Δημόσιες Συμβάσεις Κοινωνικής Αναφοράς.
Στο άρθρο 18 αναπτύσσεται η οργάνωση και η λειτουργία των αναπτυξιακών συμπράξεων για δράσεις του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού» του ΕΣΠΑ.
Οι αναπτυξιακές συμπράξεις είναι Αστικές μη κερδοσκοπικές εταιρείες στις οποίες μπορεί να συμμετέχουν : α) τα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, β) οι οργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης α' και β' βαθμού και οι κοινωφελείς επιχειρήσεις τους, γ) οι δημόσιοι οργανισμοί και επιχειρήσεις,, ΑΕΙ και ΤΕΙ δ) οι αναπτυξιακές ανώνυμες εταιρείες του άρθρου 194 του ν. 3852/2010 (Α' 87) και της περίπτωσης β΄ της παρ. 3 του άρθρου 252 του ν. 3463/2006 (Α' 114), ε) τα νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου κερδοσκοπικού ή μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα και στ) oι συνδικαλιστικές οργανώσεις εργοδοτών και εργαζομένων.
Σας ευχαριστώ
Διονυσία Τελλή
Σύμβουλος Δημοτικής Κοινότητας Κω