«Χτίζοντας το μέλλον»
Το Πρόγραμμα για τα Βιώσιμα Κτίρια και την Πράσινη Ανάπτυξη
Τον Ιούλιο του 2010, το Υπουργείο Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής ανακοίνωσε τους άξονες των αναπτυξιακών παρεμβάσεών του για το διάστημα 2010- 2015. Το συνολικό πρόγραμμα προέβλεπε επενδύσεις του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα ύψους €41 δισεκατομμυρίων και τη δημιουργία 200.000 θέσεων εργασίας κατά την περίοδο αυτή. Σημαντικό κομμάτι αυτών των παρεμβάσεων ήταν η εξοικονόμηση ενέργειας στον κτιριακό τομέα.
Σήμερα, με στόχο την εξοικονόμηση ενέργειας, παρουσιάστηκε το Πρόγραμμα «Χτίζοντας το Μέλλον». Το πρόγραμμα αυτό θα ξεκινήσει από τις αρχές του 2011 και θα διαρκέσει μέχρι το 2020. Στο διάστημα αυτό θα πραγματοποιηθούν 3.100.000 ενεργειακές παρεμβάσεις σε κτίρια (μονοκατοικίες, διαμερίσματα και εμπορικά κτίρια) ενώ το όφελος για τους πολίτες από την εξοικονόμηση ενέργειας θα είναι 9 δισ. ευρώ.
Οι πόροι αυτοί αφενός θα επιτρέψουν στην χώρα μας να επιτύχει τους στόχους της για εξοικονόμηση ενέργειας κατά 20% μέχρι το 2020, αφετέρου θα αποτελέσουν ένα κινητήριο μοχλό για την παραπέρα ανάπτυξη και εξειδίκευση του κλάδου των οικοδομικών κατασκευών και της βιομηχανίας δομικών υλικών και ενεργειακών προϊόντων.
Το Πρόγραμμα
Το Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής στο πλαίσιο της ενεργειακής και περιβαλλοντικής πολιτικής που ασκεί, αλλά και γενικότερα στο πλαίσιο της αναπτυξιακής και κοινωνικής πολιτικής της Κυβέρνησης, θεωρεί επιβεβλημένη τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων με ένα ολοκληρωμένο Πρόγραμμα ενεργειακής αναβάθμισης του κτιριακού αποθέματος της χώρας.
Στην Ελλάδα, τα κτίρια καταναλώνουν το 40% περίπου της τελικής κατανάλωσης ενέργειας, συμβάλλοντας ταυτόχρονα κατά μεγάλο ποσοστό στις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα. Για το λόγο αυτό, η ενεργειακή απόδοση των κτιρίων είναι σημαντική παράμετρος της Εθνικής ενεργειακής και περιβαλλοντικής πολιτικής.
Επιπροσθέτως, οι πολίτες χαμηλού εισοδήματος ζουν, επί το πλείστον, σε ακατάλληλα κτίρια, γεγονός που οδηγεί σε κοινωνική ανισότητα στην κατανάλωση ενέργειας, εκθέτει περισσότερο τους οικονομικά αδύναμους στα ακραία καιρικά φαινόμενα και καθιστά δύσκολη την χρηματοδότηση των απαραίτητων ενεργειακών παρεμβάσεων.
Η υλοποίηση του Προγράμματος «Χτίζοντας το Μέλλον» επιδιώκει την επίτευξη των ακόλουθων στόχων:
· Τη μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης του κτιριακού τομέα και την αναβάθμιση της περιβαλλοντικής του ποιότητας.
· Τη μείωση της οικονομικής επιβάρυνσης των ιδιοκτητών για την ανακαίνιση των κτιρίων τους.
· Τη μείωση του λειτουργικού κόστους των κτιρίων.
· Τη δημιουργία νέου, σύγχρονου και παγκοσμίως ανταγωνιστικού οικονομικού αντικειμένου για τον κατασκευαστικό κλάδο και την εγχώρια βιομηχανία δομικών υλικών και ενεργειακών προϊόντων.
· Την τόνωση της αγοράς βιομηχανικών ενεργειακών προϊόντων που παρουσιάζουν μεγάλη παραμένουσα αξία.
· Τη δημιουργία σημαντικού αριθμού νέων μόνιμων θέσεων εργασίας και παράλληλα τη συμβολή στην διατήρηση θέσεων εργασίας σε μια κρίσιμη περίοδο για την ελληνική οικονομία.
Το πρόγραμμα αναβάθμισης του κτιριακού τομέα της χώρας που παρουσιάστηκε σήμερα και αποτελεί μέρος των 3.100.000 εκατ. ενεργειακών παρεμβάσεων σε κτίρια έως το 2020, περιλαμβάνει δράσεις για το 2011 - 2012 σε τρία επίπεδα:
1. Δράσεις ενσωμάτωσης προηγμένης και ώριμης τεχνολογίας. Με τον τρόπο αυτό θα επιτευχθεί σημαντική μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης και βελτίωση της περιβαλλοντικής του ποιότητας στο σύνολο του κτιριακού αποθέματος, δεδομένου ότι η δράση αυτή απευθύνεται τόσο στα κτίρια κατοικίας, όσο και στα εμπορικά κτίρια. Το πρόγραμμα βασίζεται σε μια σύμπραξη ανάμεσα στο δημόσιο τομέα, τον ιδιωτικό τομέα και τους πολίτες. Θα εκτελεστεί με βάση εθελοντικές συμφωνίες ανάμεσα στο κράτος, την κατασκευαστική βιομηχανία και το εμπόριο που θα επιτρέψουν τη σημαντική μείωση του κόστους των παρεμβάσεων. Προβλέπονται:
· Επτά παρεμβάσεις στα κτίρια κατοικίας:
Παρέμβαση 1: Αντικατάσταση κουφωμάτων με αντίστοιχα υψηλών προδιαγραφών σε 20.000 κατοικίες.
Παρέμβαση 2: Αντικατάσταση μονών υαλοστασίων με διπλά low -e σε 25.000 κατοικίες.
Παρέμβαση 3: Εγκατάσταση 5.000 ηλιακών συλλεκτών.
Παρέμβαση 4: Εγκατάσταση ψυχρών οροφών σε 20.000 κατοικίες.
Παρέμβαση 5: Μόνωση της οροφής σε 20.000 κατοικίες.
Παρέμβαση 6: Μόνωση της πρόσοψης σε 20.000 κατοικίες.
Παρέμβαση 7: Αντικατάσταση 20.000 συμβατικών συστημάτων θέρμανσης με νέα υψηλής απόδοσης.
· Πέντε παρεμβάσεις σε εμπορικά κτίρια:
Παρέμβαση 1: Εγκατάσταση ολοκληρωμένων προσόψεων υψηλών προδιαγραφών, δηλαδή κουφωμάτων, υαλοστασίων και συστημάτων σκίασης σε 3.000 εμπορικά κτίρια.
Παρέμβαση 2: Εγκατάσταση εξωτερικής μόνωσης σε 5.000 εμπορικά κτίρια.
Παρέμβαση 3: Εγκατάσταση συστήματος ψύξης - θέρμανσης - αερισμού με συστήματα υψηλής απόδοσης σε 5.000 εμπορικά κτίρια.
Παρέμβαση 4: Αντικατάσταση του συστήματος τεχνητού φωτισμού σε 10.000 εμπορικά κτίρια.
Παρέμβαση 5: Αντικατάσταση ή εγκατάσταση προηγμένων συστημάτων ενεργειακού ελέγχου σε 1.000 εμπορικά κτίρια
2. Επιδεικτικές και πιλοτικές δράσεις σε έργα μεγάλης κλίμακας προϊόντων και τεχνολογιών υψηλής ενεργειακής και περιβαλλοντικής απόδοσης που παρουσιάζουν αυξημένη παραμένουσα αξία. Έτσι θα διευκολυνθεί η διείσδυση τους στην πραγματική αγορά, αλλά και ταυτόχρονα θα προωθηθούν οι σχετικές ενεργειακές πολιτικές που έχουν σχεδιαστεί, π.χ. κτίρια μηδενικής ενεργειακής κατανάλωσης.
Έως σήμερα έχουν σχεδιαστεί και είναι ήδη σε φάση μελέτης και εφαρμογής οκτώ μεγάλα ενεργειακά επιδεικτικά και πιλοτικά προγράμματα, στο πλαίσιο των οποίων εκτελούνται έργα μετά από εθελοντικές συμφωνίες με τη βιομηχανία. Τα έργα επίδειξης είναι:
· Πράσινες γειτονιές,
· Εταιρείες Ενεργειακών Υπηρεσιών,
· 40 Πράσινα σχολεία,
· 100 Πράσινες οροφές,
· Ενεργειακά βιοτεχνικά και εμπορικά κτίρια,
· Πράσινο ορεινό χωριό,
· Πράσινο νησί,
· Πράσινα στρατόπεδα.
Οι επιδεικτικές και πιλοτικές παρεμβάσεις θα χρηματοδοτηθούν με 80 εκατ. ευρώ περίπου από συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα και θα στηριχθούν και σε εθελοντικές συμφωνίες με τους ιδιώτες.
3. Δράσεις συντονισμένης βιομηχανικής και ακαδημαϊκής έρευνας, ώστε να σχεδιαστούν και αναπτυχθούν καινοτόμα βιομηχανικά προϊόντα υψηλής ενεργειακής και περιβαλλοντικής απόδοσης και ποιότητας με στόχο τη διάθεση τους τόσο στην εγχώρια όσο και στην διεθνή αγορά.
Το Πρόγραμμα «Χτίζοντας το μέλλον» εκπονήθηκε από το ΥΠΕΚΑ με την τεχνική και επιστημονική υποστήριξη του Κέντρου Ανανεώσιμων Πηγών και Εξοικονόμησης Ενέργειας (ΚΑΠΕ).
