Η Mαρίνα της Κω - τελική εισήγηση του Νίκου Κανταρζή

H τελική εισήγηση του κ. Νίκου Κανταρζή για τη μαρίνα:

ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΔΙΚΤΥΟΥ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΩΝ ΛΙΜΕΝΩΝ Ν-Α ΑΙΓΑΙΟΥ

ΝΙΚΟΣ ΚΑΝΤΑΡΖΗΣ,

Αρχιτέκτονας, Πρόεδρος Μ.Α.Ε..Ε.Τ.Λ. ΚΩ  (Δημοτικός Σύμβουλος Δήμου Κω)

E-mail:  Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.

ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Αναμφισβήτητα, ο τομέας του τουρισμού και της ναυτιλίας αποτελούν σήμερα τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της χώρας, προσφέροντας σταθερό και γόνιμο πεδίο οικονομικής ανάπτυξης και κοινωνικής σταθερότητας. Σ’ αυτό το πλαίσιο είναι λογικό λοιπόν, να σχεδιάζονται γενικότερα επενδύσεις στον τομέα του θαλάσσιου τουρισμού.

Η «Κως – Επενδυτική», μονομετοχική εταιρία του Δήμου της Κω που διαχειρίζεται την ομώνυμη Μαρίνα μέσω ενός συμβολαίου μακροχρόνιας ενοικίασης με τον Ε.Ο.Τ., σχεδίασε και προωθεί ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα ανάπτυξης του θαλάσσιου τουρισμού στην περιοχή του νοτιοανατολικού Αιγαίου.

Η αποτύπωση της υφιστάμενης κατάστασης - με την καταγραφή της υπάρχουσας υποδομής σε τουριστικούς λιμένες στην ευρύτερη περιοχή, αλλά και των χώρων με χαρακτηριστικά που θα επέτρεπαν την κατασκευή νέων υποδομών υποδοχής σκαφών - αποτελεί το πρώτο βήμα του σχεδιασμού, που στοχεύει στη δημιουργία ενός δικτύου τουριστικών λιμένων και καταφυγίων τουριστικών σκαφών στο Ν-Α Αιγαίο, δυναμικότητας 3.000 θέσεων ελλιμενισμού

Το «Δίκτυο Μαρινών» της περιοχής, εκτός από τη στήριξη του θαλάσσιου τουρισμού, θα. μπορούσε να συνδυαστεί ή να «συνεργαστεί» με άλλα δίκτυα πολιτιστικού ή οικολογικού ενδιαφέροντος, υποστηρίζοντας έτσι αποτελεσματικά αφ’ ενός, το ζήτημα βελτίωσης της ποιότητας του τουριστικού προϊόντος και αφ’ ετέρου, την τοπική ανάπτυξη των μικρών και απομονωμένων νησιών του Ν-Α Αιγαίου

Λέξεις κλειδιά: θαλάσσιος τουρισμός, δίκτυο τουριστικών λιμένων, ποιότητα τουριστικού προϊόντος, τοπική ανάπτυξη.

1. Γενικά στοιχεία

Η Μαρίνα της Κω κατασκευάστηκε από τον ΕΟΤ και τον Δήμο της Κω και λειτούργησε για πρώτη φορά το 2000.

Οι λιμενικές εγκαταστάσεις της Μαρίνας της Κω  ξεκίνησαν να κατασκευάζονται από τον Ελληνικό Οργανισμό Τουρισμού το 1989 στην ανατολική παραλιακή ζώνη της πόλης, Στη φάση ολοκλήρωσής τους, τον Ιούνιο του 1998, παραχωρήθηκαν προς χρήση και εκμετάλλευση στο Δήμο της Κω, ο οποίος σε διάστημα 2 ετών, ολοκλήρωσε το έργο των υπολειπόμενων λιμενικών και των χερσαίων εγκαταστάσεων με δικές του δαπάνες.

Το συνολικό κόστος της επένδυσης του Δήμου ανήλθε στο ποσό των 10.000.000 € που καλύφθηκε από ίδια συμμετοχή ύψους 6.000.000€, από χρηματοδότηση του Β’ Κ.Π.Σ. (Π.Ε.Π. Ν. Αιγαίου) ύψους 1.000.000 € και από δανεισμό ύψους 3.000.000 €.

Η διάρκεια της παραχώρησης χρήσης ανέρχεται σε 40 χρόνια, παρατεινόμενη σε 50  σε περίπτωση υλοποίησης της Β΄ φάσης επέκτασης των λιμενικών και χερσαίων εγκαταστάσεων και αύξησης των θέσεων ελλιμενισμού από 250 σε 500 .

 

2. Δυναμικότητα

Η Μαρίνα της Κω διαθέτει θαλάσσια ζώνη επιφάνειας 95.000 τμ και χερσαία ζώνη επιφάνειας 52.000 τμ.. Οι κτιριακές εγκαταστάσεις της περιλαμβάνουν χώρο υποδοχής γραφεία διοικητικών, οικονομικών και τεχνικών υπηρεσιών, γραφεία λιμεναρχείου, τελωνείου και αστυνομίας, καταστήματα, διαμερίσματα και κοινόχρηστους χώρους υγιεινής. Διαθέτει επίσης, χώρο ανέλκυσης, εφοδιασμού και επισκευής σκαφών.

 

Η Μαρίνα της Κω διαθέτει 260 θέσεις ελλιμενισμού σκαφών έως 25 μέτρων και 60 θέσεις άνω των 25 μέτρων στην παλαιά  μεσαιωνική λιμενολεκάνη, στο χώρο μπροστά από το ιπποτικό κάστρο της «Νεραντζιάς».

Η εταιρεία απασχολεί 16 εργαζόμενους με σχέση εργασίας αορίστου χρόνου και 14 εποχιακής απασχόλησης.

 

3. Αναπτυξιακός σχεδιασμός

Η ΚΩΣ-ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ βασιζόμενη στην αυτοδιοικητική θέση ότι οι πλουτοπαραγωγικές πηγές αξιοποιούνται ορθολογικά  προς όφελος του τόπου,  της ευημερίας των πολιτών και της ανάπτυξης της ευρύτερης περιοχής, σχεδιάζει την προώθηση αναπτυξιακών έργων στο χώρο ευθύνης της, αναδεικνύοντας συγκριτικά πλεονεκτήματα,  στοχεύοντας στη θωράκιση της αναπτυξιακή πορείας σε τοπικό επίπεδο.

Στα έργα αυτά εντάσσονται :

 

- Η επέκταση της Μαρίνας με αύξηση των θέσεων ελλιμενισμού από 250 σε 500,
- Η δημιουργία δικτύου καταφυγίων τουριστικών σκαφών στην ευρύτερη περιοχή

Κοινός στόχος εταιρείας, αλλά και της τοπικής κοινωνίας στο σύνολό της είναι η υλοποίηση του έργου της 2ης φάσης της Μαρίνας, με την προοπτική προσέγγισης MEGA YACHTS και κρουαζιεροπλοίων.

 

Το κόστος του έργου προϋπολογίστηκε στα 12.000.000 Ευρώ και με απόφαση του Δ.Σ. της εταιρείας  διερευνάται η δυνατότητα επέκτασης  (β΄ φάση)  με ίδια κεφάλαια και δανεισμό, ή εναλλακτικά  διερευνάται η περίπτωση σύμπραξης με ιδιώτη στην προοπτική ο Δήμος να κατέχει την πλειοψηφία των μετοχών (Σύμπραξη Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα). Διερευνάται ακόμη, η δυνατότητα δημιουργίας εταιρείας λαϊκής βάσης

Η υλοποίηση του σχεδιασμού που αφορά στην επέκταση της Μαρίνας, μπορεί να την καταστήσει πυρήνα ενός δικτύου τουριστικών λιμένων και καταφυγίων τουριστικών σκαφών στην ευρύτερη περιοχή, γεγονός που θα εξασφαλίσει σημαντικά οικονομικά οφέλη ιδιαίτερα στα μικρά νησιά μας.

 

4.Σχεδιασμός Δικτύου τουριστικών λιμένων

Στο πλαίσιο που συνοπτικά αναπτύχθηκε πιο πάνω, η ΚΩΣ-ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ προωθεί ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα ανάπτυξης του θαλάσσιου τουρισμού στην περιοχή του Νοτιοανατολικού Αιγαίου. Σύμφωνα με στοιχεία του Υπουργείου Τουριστικής Ανάπτυξης, παρουσιάζεται τελευταία μια αύξηση τουριστικών σκαφών - ιδιαίτερα άνω των 25 μ. Είναι εύλογο επομένως να προωθούνται στην περιοχή επενδύσεις στον τομέα αυτό.

Προφανής στόχος είναι η δημιουργία ενός δικτύου τουριστικών λιμένων και καταφυγίων τουριστικών σκαφών της τάξης των 3.000 θέσεων ελλιμενισμού, δεδομένου ότι, όπως είναι φυσικό, διαφορετικά προωθείται ένας τουριστικός λιμένας δυναμικότητας 320 θέσεων σήμερα (ή ακόμα και 570 θέσεων μετά την ολοκλήρωση της 2ης φάσης ανάπτυξής του) και διαφορετικά ένα δίκτυο δυναμικότητας 3.000 θέσεων περίπου, διασπαρμένο σ’ ένα νησιωτικό σύμπλεγμα  μοναδικό σε ομορφιά,  ιστορία και πολιτισμό, αλλά και σε καιρικές συνθήκες

 

Το πρώτο βήμα είναι η καταγραφή της υπάρχουσας υποδομής σε επίπεδο τουριστικών λιμένων στο χώρο του ΝΑ Αιγαίου, αλλά και των περιοχών με χαρακτηριστικά που θα επέτρεπαν την κατασκευή ήπιας - κατά κανόνα - μορφής νέων χώρων υποδοχής σκαφών.

Στόχος είναι η κατάρτιση ενός ολοκληρωμένου επιχειρησιακού σχεδίου οργάνωσης και λειτουργίας, μέσω του οποίου να διασφαλίζονται στοιχειώδεις υπηρεσίες προς τους επισκέπτες, χωρίς προβλήματα, όπως δυστυχώς συμβαίνει σήμερα στα περισσότερα μικρά νησιά μας - ομολογουμένως μοναδικά – ως προς την προμήθεια, δηλαδή καυσίμων, ρεύματος, ακόμα και νερού, ή ακόμα χειρότερα ως προς το πού και πώς θα δέσει το σκάφος του.

 

Στο πλαίσιο ενός τέτοιου σχεδίου  η Μαρίνα της Κω μπορεί να κατέχει ρόλο μητροπολιτικού χαρακτήρα (μητροπολιτική Μαρίνα), ο οποίος θεωρούμε ότι της ανήκει δικαιωματικά, τόσο λόγω της οργάνωσης που διαθέτει, όσο και κυρίως λόγω των καλών υπηρεσιών  που παρέχει.

Αναγνωρίζουμε βεβαίως την αδυναμία να προχωρήσουμε μόνοι μας αυτό το πολύ φιλόδοξο διαχειριστικό σχέδιο για το θαλάσσιο τουρισμό στην περιοχή. Για το λόγο αυτό ευελπιστούμε να συνεργαστούμε αφενός με το Υπουργείο Τουριστικής Ανάπτυξης, όπου έχουμε ήδη υποβάλει συνοπτικά σχετικά στοιχεία και αφετέρου με τις Τοπικές Αυτοδιοικήσεις της περιοχής, έχοντας ως πολύτιμους συνεργάτες το Εργαστήριο Λιμενικών έργων του Ε.Μ.Π. και τα Λιμενικά Ταμεία των νησιών μας.

Ολοκληρώνοντας για το σχεδιασμό, εκφράζουμε την πεποίθηση ότι μπορεί να πραγματοποιηθεί ένα άλμα στην αναπτυξιακή πορεία της περιοχής, των μικρών νησιών μας ιδιαίτερα, τα οποία παρουσιάζουν σοβαρά οικονομικά προβλήματα!

5.1. Η πρώτη φάση του δικτύου

Τα νησιά που προτείνεται να περιληφθούν στην 1η φάση του δικτύου, με κατάταξη ανάλογα με  τη δυναμικότητά τους, δίνονται στο επόμενο πίνακα :

 

 

Α.Α.	ΝΗΣΙ	ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΜΟΣ ΧΩΡΟΥ	ΘΕΣΕΙΣ
1.	ΚΩΣ	Τουριστικός λιμένας	320
2.	ΡΟΔΟΣ	Μαρίνα Μανδρακίου Ρόδου	175
3	ΛΕΡΟΣ	Έβρος Μαρίνα	150
4.	ΚΑΛΥΜΝΟΣ	Καταφύγιο Τουριστικών Σκαφών	80
5.	ΠΑΤΜΟΣ	Καταφύγιο Τουριστικών Σκαφών	62
6.	ΑΣΤΥΠΑΛΑΙΑ	Καταφύγιο Τουριστικών Σκαφών	50
7.	ΚΑΡΠΑΘΟΣ	Αγκυροβόλιο Σκαφών Αναψυχής	46
8.	ΝΙΣΥΡΟΣ	Καταφύγιο Τουριστικών Σκαφών	40
9.	ΤΗΛΟΣ	Αγκυροβόλιο Σκαφών αναψυχής	35
		ΣΥΝΟΛΟ	958  θ.

Πίνακας 1: Η υπάρχουσα υποδομή σε θέσεις ελλιμενισμού στο ΝΑ Αιγαίο

6. «Δικτυώσεις» ………Δικτύων

Θα μπορούσε να ισχυριστεί κανείς ότι ανάλογα δίκτυα είναι δυνατόν να σχεδιαστούν και σε άλλα σημεία του Αιγαίου, Ιονίου και Κρητικού πελάγους, έχοντας ως επίκεντρο οργανωμένους τουριστικούς λιμένες που βρίσκονται ήδη σε λειτουργία και έχουν τη δυνατότητα να επωμιστούν ευθύνες μητροπολιτικής διαχείρισης για την περιοχή τους στον τομέα του θαλάσσιου τουρισμού.

Επιπλέον, το προτεινόμενο δίκτυο τουριστικών λιμένων και καταφυγίων σκαφών αναψυχής του Ν-Α Αιγαίου. αλλά και κάθε περιοχής, εκτός από τη στήριξη του θαλάσσιου τουρισμού, θα μπορούσε να συνδυαστεί ή να «συνεργαστεί» με άλλα δίκτυα πολιτιστικού ή οικολογικού ενδιαφέροντος, υποστηρίζοντας έτσι «ολοκληρωμένα» την τοπική ανάπτυξη και ειδικότερα τη βελτίωσης της ποιότητας του τουριστικού προϊόντος που παράγεται σε κάθε περιοχή

6.1.Το παράδειγμα της Κω

Ολοκληρώνοντας την περιγραφή της πρότασης παρουσιάζεται συνοπτικά το παράδειγμα της Κω, το οποίο κινείται στην κατεύθυνση της προηγούμενης παραγράφου,

Αφορά στην επιλογή και προώθηση διαδρομών αστικής και περιαστικής περιήγησης με ήπια μέσα μετακίνησης, σε σημεία ενδιαφέροντος που αναδεικνύουν τις τοπικές ιδιαιτερότητες, προσδιορίζοντας έτσι τα αυθεντικά στοιχεία ταυτότητας του νησιού.

Ειδικότερα, ξεκινώντας από τη Μαρίνα της Κω μέσω ενός δικτύου πεζοδρόμων και ποδηλατοδρόμων, ο επισκέπτης / πελάτης  μπορεί να κατευθυνθεί στο ιστορικό κέντρο της πόλης, απολαμβάνοντας τα αρχιτεκτονικά της μνημεία (αποικιακού ύφους), το ιπποτικό κάστρο, τον πλάτανο στη σκιά του οποίου φέρεται ότι δίδασκε ο  πατέρας της Ιατρικής Ιπποκράτης, τους οργανωμένους αρχαιολογικούς χώρους και φυσικά την εγχώρια αγορά.

Οι φιλοξενούμενοι μέσω προτεινόμενων διαδρομών, έχουν επίσης τη δυνατότητα να επισκεφθούν τον Υγρότοπο Ψαλιδιού, τις Ιαματικές πηγές του Αγ. Φωκά, το Ασκληπιείο Ιπποκράτη, τον ορεινό όγκο «Δίκαιος» με τους πέντε παραδοσιακούς οικισμούς, καθώς και άλλα αξιοθέατα του τόπου μας!

 

7.Επίλογος

Η δήλωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής του Ιανουαρίου του 2006 για τις θεματικές στρατηγικές για το περιβάλλον των ευρωπαϊκών πόλεων, είναι ένας σύντομος αλλά περιεκτικός επίλογος για να κλείσω την εισήγησή μου, κίνητρο της οποίας υπήρξε η αναζήτηση μεθόδων αυτοδύναμης βιώσιμης ανάπτυξης των μικρών νησιώτικων περιοχών του ΝΑ Αιγαίου : «Όλες οι ευρωπαϊκές πόλεις πρέπει να αναπτυχθούν με άξονα την αειφορία και να προσφέρουν υψηλή ποιότητα ζωής, έτσι ώστε οι πολίτες τους να ζουν, να εργάζονται και να επιχειρούν σε αυτές.»