Συνέδριο για τις υποσαχάριες χώρες της Αφρικής

- Ανατροπή της εικόνας της υποσαχάριας Αφρικής

- Μεγάλες επενδυτικές δυνατότητες αλλά και δραματικές συνθήκες για την υγεία του πληθυσμού

- Επέτειος 50 χρόνων ανεξαρτησίας του Κονγκό

Με επιτυχία πραγματοποιήθηκε στο αμφιθέατρο «Γιάννος Kρανιδιώτης» του Υπουργείου Εξωτερικών ενημερωτικό και επιστημονικό συνέδριο με θέμα:« Μια νέα εποχή συνεργασίας ανάμεσα στην Ελλάδα και τις χώρες της Υποσαχαρικής Αφρικής». Το συνέδριο φέτος εστίασε κυρίως στην Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό (Λ.Δ.Κ.) από τις μεγαλύτερες και πολυπληθέστερες χώρες της Αφρικής που γιορτάζει φέτος τα 50 χρόνια της ανεξαρτησίας της.

Η εκδήλωση διοργανώθηκε από το Ινστιτούτο Ανάπτυξης Δυτικής Ελλάδος σε συνεργασία με την Αντιπροσωπεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Αθήνα και την ευγενική χορηγία της ΔΕΗ. Την έναρξη του συνεδρίου κήρυξε ο πρόεδρος του Ινστιτούτου Ανάπτυξης Δυτικής Ελλάδας Αθανάσιος Παπανδρόπουλος, ο οποίος αναφέρθηκε στην εξωστρέφεια των ελληνικών επιχειρήσεων και την ιστορική παρουσία των ελλήνων της διασποράς στις χώρες αυτές. Χαιρετισμό εκ μέρους του Υπουργείου Εξωτερικών απηύθυνε ο κ. Γιώργος Χριστοφής, Πρέσβης, Διευθυντής Διεύθυνσης Α9 για την Υποσαχαρική Αφρική, ο οποίος αναφέρθηκε στο έργο του Υπουργείου Εξωτερικών στις χώρες της Υποσαχαρικής Αφρικής και συγκεκριμένα στην ελληνική βοήθεια η οποία από το 1997 εώς το 2007 (Hellenic Aid) ανήλθε σε πάνω από 110 εκατ. δολλάρια. Επίσης, τόνισε ότι η αφρικανική ήπειρος, ο γεννέθλιος τόπος σπουδαίων πολιτισμών, αντιμετωπίζει σημαντικές δυσκολίες ανάπτυξης, αλλά παρ' όλα αυτά εμφανίζονται σήμερα αξιοσημείωτα σημάδια αναστροφής. Οι περισσότερες οικονομίες επεκτείνονται ταχέως, η δημοκρατία θεμελιώνεται στις περισσότερες χώρες και οι ξένες άμεσες επενδύσεις αυξάνονται σημαντικά. Στη συνέχεια, ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Αξώμης κ. Πέτρος, Γενικός Πατριαρχικός Επίτροπος Πατριαρχείου Αλεξανδρείας, μετέφερε το χαιρετισμό του Μακαριωτάτου Πατριάρχη Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής Θεοδώρου του Β', ο οποίος αναφέρθηκε στην τραγωδία του θανάτου παιδιών από αρρώστιες στην Αφρική αλλά και από έλλειψη βιταμίνης Α, ιωδίου και σιδήρου, στο γεγονός ότι σε ολόκληρη την αφρικανική ήπειρο μόνο το ¼ των ανθρώπων έχουν πρόσβαση σε πόσιμο νερό, στις συνεχείς αιματηρές συρράξεις, στη μάστιγα της θανατηφόρας επιδημίας του AIDS (πάνω από 10 εκατομμύρια παιδιά έχουν μολυνθεί ενώ το 30% των εφήβων που σήμερα είναι 15 χρονών και ζουν νοτίως της Σαχάρας στα επόμενα χρόνια θα έχουν ΑΙDS).

Το Πατριαρχείο Αλεξανδρείας αναπτύσσει δραστηριότητες σε δύο άξονες: α) την εξασφάλιση υγειονομικής φροντίδας και ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης, συστήνωντας νοσοκομεία, κλινικές, κέντρα υγείας και ανοίγοντας πηγάδια για να εκμηδενιστούν τα ποσοστά της διαρροϊκής αφυδάτωσης. Επίσης, εφοδιάζουν τις τοπικές κοινωνίες με εμβόλια, φάρμακα και κουνουπιέρες κατά της ελονοσίας. Ο δεύτερος άξονας είναι η παροχή εκπαίδευσης και το κτίσιμο σχολείων ιδιαίτερα σε άπορους μαθητές και παιδιά με ειδικές ανάγκες.

Στη συνέχεια, η Μαρία Κανελλοπούλου, Υπεύθυνη Ενημερωτικών Δράσεων της Αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Αθήνα, αναφέρθηκε στις πρώτες ελεύθερες εκλογές του 2006, που πραγματοποιήθηκαν υπό την εποπτεία της Ε.Ε. στην Λ.Δ.Κ., στην οικονομική βοήθεια που παρέχει στη Λ.Δ.Κ. η Ε.Ε. από το 2002 και μετά ύψους 961 εκατ. Ευρώ (ανθρωπιστική βοήθεια) αλλά και επιπλέον 561, 7 εκατ. Ευρώ που έχουν δεσμευτεί από το 2008 εώς το 2013 για προγράμματα διακυβέρνησης, υγείας και υποδομών. Η Ε.Ε. είναι από τους μεγαλύτερος χρηματοδότες παγκοσμίως σε θέματα ανθρωπιστικής βοήθειας στην περιοχή.

Ο συντονιστής της συζήτησης και γραμματέας του ΙΝΑΔΕ Φωκίων Ζαϊμης τόνισε ότι το ΙΝΑΔΕ προσπαθεί αφενός να προσφέρει την ελάχιστη βοήθεια του στην Λ.Δ.Κ. με το προτεινόμενο στην περιοχή κέντρο υγείας, αλλά παράλληλα προσπαθεί να ανοίξει και νέους δρόμους επικοινωνίας για μόνιμη, βιώσιμη και φιλική στο περιβάλλον ανάπτυξη για τους δύο λαούς ιδιαίτερα διαμέσω των λίγων ελλήνων της διασποράς και της ελληνικής εκκλησίας.

Την πρώτη θεματική ενότητα με θέμα «ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΤΙΣ ΥΠΟΣΑΧΑΡΙΕΣ ΧΩΡΕΣ», άνοιξε ο Ιωάννης Χριστοφίλης, Πληρεξούσιος Υπουργός Α' του Ελληνικού Κοινοβουλίου, ο οποίος μετέφερε την προσωπική του εμπειρία του ως πρέσβης στη Λ.Δ.Κ. με παραστατικότητα και ειλικρίνεια για τις θετικές και αρνητικές καταστάσεις που έζησε. Ιδιαίτερα αναφέθηκε στην τρομακτική δυναμική που έχει η χώρα αυτή στα θέματα υδροηλεκτρικής ενέργειας, αγροτικής ανάπτυξης και εκμετάλλευσης φυσικών πόρων. Ο Dr. Johnny Kalonji Malaba, Εκπρόσωπος του Υπουργείου Υγείας και της Κυβέρνησης της Λ.Δ.Κ. αναφέρθηκε στο σύστημα υγείας του Κογκό αναφέρωντας χαρακτηριστικά ότι το κατα κεφαλή κρατικό κόστος για θέματα υγείας είναι μόνον 1 δολλάριο/άτομο (από τα χαμηλότερα σε όλα τα αφρικανικά κράτη-Γκαμπόν 130 και Νότιος Αφρική 134).

Το συνολικό κόστος για όλο το σύστημα υγείας είναι 70 εκ. δολάρια. Τρακόσιες πενήντα χιλιάδες παιδιά κάτω των 5 ετών πεθαίνουν ετησίως, 3600 γυναίκες πεθαίνουν ετησίως από επιπλοκές στη γέννα, ενώ 1εκατομμύριο άτομα πάσχουν από AIDS και ο προσδόκιμος δείκτης μέσου όρου ζωής είναι 46 χρόνια. Οι μεγάλες δυσκολίες έγκεινται πέραν του οικονομικού στη μεγάλη έκταση της χώρας (17 φορές η Ελλάδα) και στο ότι το οδικό δίκτυο είναι κατεστραμμένο από τον πρόσφατο εμφύλιο πόλεμο. Η νέα δημοκρατική κυβέρνηση του προέδρου Καμπίλα με την εποπτεία της Παγκόσμιας Τράπεζας και του Δ.Ν.Τ. ακολουθούν ένα αυστηρό δημοσιονομικό πρόγραμμα εξυγίανσης, καθιερώνουν μία νέα σύγχρονη νομοθεσία και κάνουν προσπάθειες για την προσέγγιση διεθνών επενδύσεων. Ακολούθως, ο Patrick de Wolf, εκπρόσωπος του Βελγικο-Αφρικανικού Εμπορικού Επιμελητηρίου, αναφέρθηκε σε νομικά και χρηματοοικονομικά θέματα, όπως στον οργανισμό OHADA για την οικονομική συνεργασία και ειρήνη στην Αφρική, στις κινεζικές επενδύσεις που αναπτύσσονται, (ύψους περίπου 10 δις δολάρια, αυτοκινητόδρομοι, μεταλλεία, κλπ), στην εκρηκτική ανάπτυξη του τουριστικού και αεροπορικού τομέα από διεθνή κεφάλαια. Τέλος, αναφέρθηκε στο νομικό αγώνα των Ελλήνων και Κυπρίων μονίμων κατοίκων της περιοχής για την αποζημίωσή τους από την κρατικοποίηση του 1973.

Στη συνέχεια, ο Νικόλαος Κεράνης, Διευθυντής του Οργανισμού Βιομηχανικής Ανάπτυξης Ηνωμένων Εθνών (γνωστός ως UNIDO), αναφέρθηκε στους θετικούς και αρνητικούς δείκτες αρκετών χωρών της Υποσαχαρικής Αφρικής, όπως το χαμηλό δημόσιο χρέος και έλλειμμα των κρατών, ο νεαρός πληθυσμός και το χαμηλό κόστος του ασφαλιστικού συστήματος σε αντιδιαστολή με το έλλειμμα ανθρώπινου δυναμικού υψηλής ποιότητας και τo μεγάλο έλλειμμα υποδομών (δρόμοι-δημόσιες υπηρεσίες). Ξεχωρίζει μεταξύ άλλων τους τομείς ενέργειας και αγροτικής ανάπτυξης (π.χ. γαλακτοκομικές επενδύσεις), ως ιδιαίτερα ελκυστικούς για επενδύσεις με υψηλές αποδόσεις. Επίσης, τόνισε ότι υπάρχουν δυνατότητες ασφάλισης των διεθνών επενδύσεων.

Ο Κλεόβουλος Σαλλιαρέλης, εκπρόσωπος του Ε.Β.Ε.Α και Πρόεδρος της Παν/ιας ένωσης εμπόρων σιδηρικών και βιομηχανικών ειδών, αναφέρθηκε στους οικογενειακούς και επιχειρηματικούς δεσμούς με τη Λ.Δ.Κ, οι οποίοι παρότι σημαδεύτηκαν από μια προσωπική τραγωδία πριν απο μερικά χρόνια παραμένουν ισχυροί και ακλόνητοι. Οι δε επιχειρηματικές ευκαιρίες, τόνισε, είναι και μεγάλες και σε πολλούς τομείς. Το πάνελ συντόνισε ο Αθανάσιος Θεοδωράκης, πολιτικός επιστήμονας, πρώην αναπληρωτής γενικός διευθυντής της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε θέματα ανάπτυξης ο οποίος ανέφερε ότι απαιτείται αλλαγή του τρόπου λειτουργίας του σημερινού οικονομικού μοντέλου ανάπτυξης στην Αφρική με γενναιόδωρη διεθνή, οικονομική και τεχνική βοήθεια σε συνδυασμό όμως με νέες πολιτικές που ενισχύουν την ενδογενή ανάπτυξη.

Στην ουσία, οι χώρες αυτές χρειάζονται εύκολη πρόσβαση στην διεθνή αγορά, προστασία των νέων βιομηχανιών τους για ενίσχυση της ντόπιας αγοράς και υψηλές επενδύσεις στους τομείς των υποδομών, της υγείας και της εκπαίδευσης για ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής και συγκράτηση των πληθυσμών στην ενδοχώρα.

Τη δεύτερη θεματική ενότητα με θέμα « Ανθρωπιστική και Αναπτυξιακή βοήθεια στις Υποσαχάριες χώρες», άνοιξε ο Σεβασμιώτατος Αρχιεπίσκοπος Κεντρώας Αφρικής κ. Ιγνάτιος, ο οποίος ασχολείται μόνιμα με τη Λ.Δ.Κ από το 1981, αναφέρθηκε με ιδιαίτερα συγκινητικό τρόπο στην μακρά εμπειρία του στο ιεραποστολικό του έργο στη αφρικανική ήπειρο και ιδιαίτερα στην Λ.Δ.Κ έχοντας ως προτεραιότητα πρώτα από όλα τον αφρικανό άνθρωπο. Σκοπός της ιεραποστολής της οποίας ηγείται είναι η διδαχή του πρωτότυπου ευαγγελίου.

Αναφέρθηκε αναλυτικά στο επιτόπου έργο της Εκκλησίας, ήτοι στην στήριξη των 150.000 ορθόδοξων κογκολέζων, στην χειροτόνηση 37 νέων κληρικών, στη δημιουργία 10 σχολείων (από νηπιαγωγείο μέχρι Πανεπιστήμιο) και στην Ίδρυση Ανώτατης σχολής με ειδίκευση στη θεολογία, την πληροφορική, τη γεωπονία και την ιατρική .Το έργο αυτό, στηρίζεται από τις ανώνυμες και επώνυμες δωρεές Ελλήνων πολιτών και το ελληνικό κράτος και διαδίδεται μεταξύ άλλων και με 4 τοπικούς ραδιοφωνικούς σταθμούς. Η ομιλία του π. Ιγνάτιου ήταν μια εξομολόγηση εκ βάθους ψυχής διότι φάνηκε στους συνέδρους με σαφήνεια, τόσο το έργο που επί χρόνια αθόρυβα συντελείται με την ηγεσία του, όσο και το ήθος και η ακούραστη ανιδιοτελής προσφορά του στους κατοίκους της περιοχής και ιδιαίτερα στα μικρά παιδιά.

Ο Pierre Vaesen, Πρέσβης του Βελγίου στην Ελλάδα, αναφέρθηκε στο σημαντικό ρόλο που παίζουν διαχρονικά οι Έλληνες της διασποράς στην Λ.Δ.Κ. Έκανε μια ιστορική αναφορά της σχέσης Βελγίου και Λ.Δ.Κ από το 1885 μέχρι σήμερα, με ορόσημο σε αυτή την πορεία την ανεξαρτησία του Κονγκό το 1960 (της οποίας τα 50 χρόνια γιορτάζονται αυτές τις μέρες). Σήμερα, στην Λ.Δ.Κ διαμένουν περίπου 4.500 Βέλγοι. Οι εξαγωγές της Λ.Δ.Κ προς το Βέλγιο είναι στα 267 εκ. ευρώ, με εισαγωγές 345 εκ. Σε αντιδιαστολή, οι εξαγωγές του Βελγίου στην Ελλάδα ανέρχονται στα 2 δις ευρώ. Αυτό το γεγονός καταδεικνύει το μέλλον που υπάρχει στις σχέσεις μεταξύ Λ.Δ.Κ και Βελγίου. Το Βέλγιο έχει δημιουργήσει ένα πρόγραμμα υποστήριξης για την Λ.Δ.Κ για την περίοδο 2010-2013 ποσού 300 εκ. ευρώ (θα δοθούν 100 εκ. επιπλέον, εφόσον τηρηθούν κάποιοι όροι). Αναφέρθηκε επίσης, στις αρχές της διακήρυξης των Παρισιών του 2004. Στην συνέχεια, αναφέρθηκε και σε πληθώρα άλλων μικρότερων προγραμμάτων για Παν/μια, Μ.Κ.Ο. κλπ., αλλά και στη στρατιωτική συνεργασία μεταξύ των δύο χωρών προκειμένου το Κονγκό να διαφυλάξει το νέο δημοκρατικό καθεστώς, την ασφάλεια και τη δοκιμαζόμενη από τους αντάρτες εθνική του κυριαρχία. Ο καθηγητής Lukiana Mabondo, Πρόεδρος της Μ.Κ.Ο. MUFANKOLO από την Λαϊκή Δημοκρατία Κονγκό, ευχαρίστησε το ΙΝΑΔΕ για την πρωτοβουλία του να ιδρύσει ένα κέντρο υγείας στο Κονγκό σε συνεργασία με τον οργανισμό του, σκοπεύοντας να μειωθεί η θνησιμότητα κυρίως εγκύων γυναικών και παιδιών έως 5 χρονών, αφού θα τους παρέχεται πρωτοβάθμια ιατρική περίθαλψη.

Ο Giuseppe Belsito, Συντονιστής Περιφερειακού Προγράμματος Ηνωμένων Εθνών (UNDP), ανέφερε ότι η Λ.Δ.Κ βρίσκεται στις 3 χαμηλότερες θέσεις παγκοσμίως του PIB ανά κάτοικο. Μόνο το 10 % της εκτάσεως της είναι διαθέσιμο για εκμετάλλευση. Στη συνέχεια, αναφέρθηκε στους στόχους της χιλιετίας των Ηνωμένων Εθνών (millennium goals) οι οποίοι είναι: η μείωση κατά 50% της πείνας μέχρι το 2015 (71% του πληθυσμού ζούνε με 1 δολάριο την ημέρα, 73% του πληθυσμού δεν λαμβάνουν την ελάχιστη ποσότητα θερμίδων για την επιβίωσή τους), η αύξηση της μόρφωσης των παιδιών ( 3 στα 10 παιδιά δε έχουν πάει ποτέ σχολείο), η αύξηση της ηλικίας της σεξουαλικής αυτονομίας των γυναικών (ξεκινά από τις τάξεις του δημοτικού), η μείωση της θνησιμότητας των παιδιών κυρίως μέχρι 5 χρόνων, η οποία σήμερα είναι 213 τοις χιλίοις!!, η μείωση της θνησιμότητας των γυναικών που γεννάνε, η καταπολέμηση του ΑΙDS, της ελονοσίας και άλλων ασθενειών (5% του πληθυσμού από 15-39 έχουν AIDS) και τέλος η διατήρηση των δασών και γενικότερα η ανάπτυξη της περιοχής.

Η Rosa Auat, Σύμβουλος Υγείας των γιατρών χωρίς σύνορα, αναφέρθηκε στο έργο των γιατρών χωρίς σύνορα στην περιοχή του Κονγκό και συγκεκριμένα στην περιοχή South-Kivu Haute Plateaux, στην πιο επικίνδυνη περιοχή λόγω της πληθώρας ανταρτών διαφόρων φυλών και εθνικοτήτων, του υψομέτρου που φτάνει τα 3.300 μ., των κλιματικών συνθηκών και της έλλειψης βασικών υποδομών (δρόμοι, ρεύμα, νερό κλπ). Οι γιατροί χωρίς σύνορα βοηθούν τον τοπικό πληθυσμό, χωρίς να αναμειγνύονται στις τοπικές πολεμικές συρράξεις για να δώσουν ανθρωπιστική και ιατρική βοήθεια με αυταπάρνηση και βαθιά συνέιδηση ανθρωπιστικής προσφοράς.

Τέλος, ο Νίκος Ζήνας, τοπογράφος μηχανικός και σύμβουλος του ΙΝΑΔΕ, αναφέρθηκε στην πρωτοβουλία του Ινστιτούτου Ανάπτυξης Δυτικής Ελλάδας για τη δημιουργία και κατασκευή ενός Κέντρου Υγείας στην περιφέρεια Kwilu-Kimbata του Bandundu, της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό εμβαδού 202μ και δυνατότητα κάλυψης 14 ασθενών και 3 επειγόντων περιστατικών. Δεδομένου του κατεστραμμένου οδικού δικτύου, στόχος είναι η παροχή εύκολης και άμεσης πρόσβασης σε βασικές πρώτες βοήθειες, αλλά και η βελτίωση των συνθηκών τοκετού για τον γυναικείο πληθυσμό. Η πραγματοποίηση ενός τέτοιου έργου θα αποτελούσε ένα ελάχιστο, αλλά σημαντικό βοήθημα στον τοπικό πληθυσμό που δοκιμάζεται από πληθώρα ασθενειών (ελονοσία, AIDS κλπ), με αποτέλεσμα τον θάνατο χιλιάδων ανθρώπων μηνιαίως, ιδιαίτερα γυναικών και μικρών παιδιών. Τέλος, συμπλήρωσε ότι το κέντρο υγείας θα ηλεκτροδοτηθεί από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Το ΙΝΑΔΕ θα επιδιώξει τη συγκέντρωση των απαιτούμενων χρημάτων, κυρίως από εθελοντές και τον ιδιωτικό τομέα της χώρας μας εντός του 2010.