«Ένας ελεύθερος κόσμος…» από την Κι.Λε.Κω
ΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΙΛΕΚΩ με την υποστίριξη της Β΄ΕΛΜΕ ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΟΥ
Μετά το τέλος της ταινίας θα ακολουθήσει συζήτηση.
Ευκαιρίες για εκμετάλλευση
Ευαίσθητη ματιά στον άνθρωπο και τα κοινωνικά φαινόμενα από τον Λόουτς
(Του Παναγιωτη Παναγοπουλου)
Σκηνοθεσία: Ken Loach
Σενάριο: Paul Laverty
Πρωταγωνιστούν: Kierston Wareing, Juliet Ellis, Leslaw Zurek, Colin Caughlin, Joe Siffleet
Χρονολογία παραγωγής: 2007
Χώρα παραγωγής : ΜΕΓ. ΒΡΕΤΑΝΙΑ, ΙΤΑΛΙΑ, ΓΕΡΜΑΝΙΑ, ΙΣΠΑΝΙΑ, ΠΟΛΩΝΙΑ
Γλώσσα : ΑΓΓΛΙΚΑ, ΠΟΛΩΝΙΚΑ
Διάρκεια: 96′
Εικόνα: Έγχρωμη
Είδος ταινίας : ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ, ΔΡΑΜΑΤΙΚΗ
Μια ιστορία που αφορά ένα κοινωνικό ζήτημα και έχει επίσης να κάνει με ανθρώπινες σχέσεις, είναι ιδανικό όχημα για μια ταινία του Κεν Λόουτς, του Βρετανού δημιουργού με την ευαίσθητη ματιά στον άνθρωπο και τη σταθερότητα στην παρακολούθηση των κοινωνικών φαινομένων.
Νέα εργασιακά ήθη
Στη νέα του ταινία, ο Λόουτς ασχολείται με τα νέα εργασιακά ήθη που έχουν επικρατήσει στην Ευρώπη έπειτα από την κατάρρευση της Ανατολικής Ευρώπης. Τα σύνορα της Δύσης άνοιξαν -νόμιμα ή παράνομα- για εκατομμύρια Ανατολικοευρωπαίους, κάτι που άλλαξε συνήθειες, συνθήκες εργασίας, αντιλήψεις, συμπεριφορές.
Πώς επηρεάζεται ένας άνθρωπος που βρίσκεται μέσα σε αυτή την κατάσταση; Σε ποιο σημείο εκμετάλλευσης του άλλου μπορεί να φτάσει; Και πόσο εύκολα μπορεί να γίνει κάτι, το οποίο θα κατέκρινε; Αυτό είναι το ζήτημα που έχει να αντιμετωπίσει η Αντζι, η ηρωίδα του «Ενας ελεύθερος κόσμος».
Υπάλληλος ενός γραφείου ευρέσεως εργασίας για Ανατολικοευρωπαίους εργάτες, η Αντζι αποφασίζει κάποια στιγμή ότι αυτό που κάνει για τα αφεντικά της, μπορεί να το κάνει καλύτερα για λογαριασμό της. Ετσι, όταν χάσει τη δουλειά της, μαζί με τη φίλη της Ρόουζ, θα ανοίξουν μια επιχείρηση που θα κάνει το ίδιο. Θα «στρατολογεί» ξένους εργάτες και θα τους βρίσκει δουλειές για εργοδότες που δεν θέλουν να πληρώσουν υψηλούς μισθούς. Και για να τα καταφέρει, δεν διστάζει να ακολουθήσει τακτικές που δεν είναι πάντοτε απόλυτα καθαρές σε ηθικό ή νομικό επίπεδο.
Τα προβλήματά της δεν βρίσκονται μόνο στη δουλειά. Στο σπίτι, ο 11χρονος γιος της αρχίζει να δείχνει δείγματα βίαιης συμπεριφοράς, ενώ ο πατέρας της, ένας άνθρωπος με άλλες συνήθειες σε ό,τι αφορά την εργασία και τα συνδικάτα, απορεί με τις επιλογές της κόρης του. Κάπου ανάμεσα υπάρχει λίγος χώρος και για μια επιφανειακή ερωτική σχέση της Αντζι με έναν Πολωνό μετανάστη. Οταν όμως εκείνη και η Ρόουζ αποφασίσουν ότι χρειάζονται λίγο σεξ, θα φερθούν με τον πιο εξευτελιστικό τρόπο στους εργάτες εκείνους που θεωρούν περισσότερο γοητευτικούς.
Δεν προκαλεί ιδιαίτερη έκπληξη ότι ο Λόουτς αποφάσισε να ασχοληθεί με αυτή την ιστορία, καθώς αποτελεί χαρακτηριστικό δείγμα των θεμάτων που τον απασχολούν σε όλη τη διάρκεια της φιλμογραφίας του. Το πιο ενδιαφέρον σημείο ωστόσο, είναι ότι ο πρωταγωνιστικός ρόλος, αυτός της Αντζι, είναι ένας αρνητικός χαρακτήρας. Η ίδια όμως δεν είναι ένα αντιπαθητικό πρόσωπο. Και αυτό είναι που κάνει τα πράγματα περισσότερο σύνθετα.
Η Αντζι δεν είναι ένας προφανής «κακός». Ζει και λειτουργεί όμως μέσα σε ένα σύστημα που εκμεταλλεύεται την ανάγκη πιο αδύναμων, με το πρόσχημα της βοήθειας. Αυτό είναι το επιχείρημά της. Οτι «βοηθάει» και δίνει ευκαιρίες. Σε τι όμως; Ευκαιρίες στην εκμετάλλευση; Και με τι ανταλλάγματα;
Ο Λόουτς γνωρίζει πολύ καλά ότι τα φαινόμενα αυτά δεν προκαλούνται από μεμονωμένα πρόσωπα, αλλά ότι κάθε περίπτωση εντάσσεται στο συνολικότερο σύστημα αξιών που επικρατεί. Και αυτό επικρίνει έμμεσα, με την πορεία ηθικής πτώσης της ηρωίδας του.
Η ταινία είναι μια ακόμη συνεργασία του Λόουτς με τον σεναριογράφο Πολ Λάβερτι, συνεχίζοντας τη σειρά κοινωνικών θεμάτων, με τα οποία ασχολούνται από κοινού. Και εξακολουθούν να το κάνουν με αυθεντικότητα, κοινωνική συνείδηση, και αληθινή πίστη. Την ίδια αυθεντικότητα καταφέρνει να αποσπάσει για ακόμη μια φορά ο Λόουτς από τους ηθοποιούς του.
