Σχέδιο Νόμου για προστασία των οφειλετών από αθέμιτες εισπρακτικές μεθοδεύσεις, διαφάνεια στην ασφαλιστική αγορά, προστασία καταναλωτών
Δημόσια διαβούλευση του σχεδίου νόμου για την «Εδραίωση της διαφάνειας στη λειτουργία της ασφαλιστικής αγοράς, την ενδυνάμωση της προστασίας των καταναλωτών και την προστασία των οφειλετών από αθέμιτες εισπρακτικές μεθοδεύσεις».
Αναρτήθηκε την Παρασκευή, 15 Ιουλίου 2011, στον ιστότοπο opengov.gr, το σχέδιο νόμου του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης για την «Εδραίωση της διαφάνειας στη λειτουργία της ασφαλιστικής αγοράς, την ενδυνάμωση της προστασίας των καταναλωτών και την προστασία των οφειλετών από αθέμιτες εισπρακτικές μεθοδεύσεις».
Το σχέδιο νόμου αποτελείται από τρία κεφάλαια:
Με το πρώτο κεφάλαιο αναμορφώνεται το θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας της ασφαλιστικής αγοράς με ιδιαίτερο βάρος στην ενίσχυση των κανόνων διαφάνειας στην προώθηση και παροχή των ασφαλιστικών υπηρεσιών και τη δικαιότερη κατανομή δικαιωμάτων και υποχρεώσεων ανάμεσα στα εμπλεκόμενα στη σύναψη της ασφαλιστικής σύμβασης μέρη.
Με το δεύτερο κεφάλαιο τροποποιείται ο ν. 2251/1994 για την προστασία των καταναλωτών, η προστασία των οποίων ενδυναμώνεται με τη διεύρυνση των ουσιαστικών δικαιωμάτων τους, τη βελτίωση των προϋποθέσεων επιβολής των αξιώσεων τους, την ενίσχυση και προαγωγή του καταναλωτικού κινήματος, την αναβάθμιση του φιλικού διακανονισμού στις καταναλωτικές διαφορές και την αναδιοργάνωση του συστήματος επιβολής των διοικητικών κυρώσεων.
Το τρίτο κεφάλαιο τροποποιεί και συμπληρώνει τον ν. 3758/2009 για τις «Εταιρείες Ενημέρωσης οφειλετών για ληξιπρόθεσμες απαιτήσεις» και διευρύνει το πεδίο προστασίας των οφειλετών, ώστε να καταστεί αποτελεσματικότερο το θεσμικό πλαίσιο για την προστασία των οφειλετών από αθέμιτες εισπρακτικές μεθοδεύσεις.
Η διαβούλευση θα ολοκληρωθεί την 31η Ιουλίου 2011 και, αφού ληφθούν υπόψη τα αποτελέσματά της, το σχέδιο νόμου θα κατατεθεί προς ψήφιση στη Βουλή.
Δείτε εδώ το σχέδιο νόμου: http://www.opengov.gr/minlab/?p=2150
Αναλυτικότερα οι σημαντικότερες αλλαγές:
Α. Για την προαγωγή της διαφάνειας στην παροχή των ασφαλιστικών υπηρεσιών
1) Καθιερώνονται υποχρεώσεις προσυμβατικής ενημέρωσης για όλα τα σημαντικά στοιχεία της ασφαλιστικής σύμβασης. Ιδιαίτερα σημαντική για τις ασφαλίσεις ζωής είναι η πληροφόρηση για το συνολικό κόστος σύναψης της ασφάλισης (έξοδα πρόσκτησης καθώς και τα άλλα διαχειριστικά και λειτουργικά έξοδα που επιβάλλονται κατά τη διάρκεια της σύμβασης).
2) Επεκτείνονται προστατευτικές δικλίδες που ισχύουν για τις συμβάσεις παροχής επενδυτικών υπηρεσιών στις ασφαλιστικές συμβάσεις ζωής που είναι συνδεδεμένες με επενδύσεις.
3) Λαμβάνεται ιδιαίτερη μέριμνα για την αποτροπή ανακριβών εντυπώσεων και για τη διαφάνεια των παραδειγμάτων που χρησιμοποιούνται για την απλουστευμένη παρουσίαση των ασφαλίσεων ζωής.
4) Το κόστος πρόσκτησης της ασφάλισης, τα διαχειριστικά έξοδα και η συμμετοχή του λήπτη της ασφάλισης στις υπεραποδόσεις θα πρέπει πλέον να περιλαμβάνονται στο ίδιο το ασφαλιστήριο.
5) Καθιερώνεται ρητά η ευθύνη των διαμεσολαβούντων για τη συλλογή των αναγκαίων πληροφοριών από τον λήπτη της ασφάλισης, τη διαβίβασή τους στον ασφαλιστή, την ορθή ενημέρωση του λήπτη της ασφάλισης, την ενημέρωση πριν από κάθε εξαγορά ή μεταφορά της ασφάλισης για τα μειονεκτήματα που αυτή συνεπάγεται κ.ά.
6) Για την παραβίαση ορισμένων σημαντικών υποχρεώσεων του διαμεσολαβούντα καθίσταται συνυπεύθυνη και η ασφαλιστική εταιρεία, εκτός αν αποδείξει την έλλειψη υπαιτιότητάς της.
7) Θεσπίζονται υποχρεώσεις ενημέρωσης του ασφαλισμένου κατά τη διάρκεια της ασφαλιστικής σύμβασης για όλες τις μεταβολές ή τις εξελίξεις που τον ενδιαφέρουν.
8) Το δικαίωμα εξαγοράς δεν μπορεί να περιοριστεί πέραν του ενός έτους αντί των τριών ετών που προβλέπεται σήμερα και τα συμβόλαια ζωής αποκτούν σημαντική αξία εξαγοράς ήδη στην πρώιμη φάση της ασφάλισης
9) Ενισχύεται η θέση των διαμεσολαβούντων απέναντι στις ασφαλιστικές εταιρείες όσον αφορά τις απαιτήσεις των προμηθειών τους από τις συμβάσεις ασφαλίσεων ζωής για τις οποίες διαμεσολάβησαν, ώστε να κατανέμεται αυτή σε μεγαλύτερο βάθος χρόνου, στοιχείο που λειτουργεί σε όφελος του ασφαλισμένου.
10) Καθίστανται πλέον διαφανής ο τρόπος αναπροσαρμογής του ασφαλίστρου στις νοσοκομειακές καλύψεις και αποτρέπονται τα φαινόμενα αλόγιστων αυξήσεων και αιφνιδιασμού των καταναλωτών. Η ασφαλιστική εταιρεία οφείλει να καθορίζει υποχρεωτικά με τη σύμβαση τα κριτήρια και τους δείκτες που θα λαμβάνει υπόψη για την αναπροσαρμογή των ασφαλίστρων.
11) Θεσπίζονται κανόνες διαφάνειας για τις χρεώσεις των υπηρεσιών ιδιωτικής νοσηλείας που διασφαλίζουν την έγκαιρη ενημέρωση των ασθενών, προάγουν την τεκμηρίωση των πραγματοποιούμενων δαπανών και αποτρέπουν αθέμιτες πρακτικές τεχνητής πρόκλησης ή διόγκωσης του κόστους νοσηλείας και τον οικονομικό αιφνιδιασμό των παραγόντων που συμμετέχουν στην κάλυψη του κόστους (καταναλωτών, ασφαλιστικών εταιρειών).
12) Καταργείται το καθεστώς που επέτρεπε να ισχύουν οι γενικοί όροι ασφαλίσεως (ψιλά γράμματα), ακόμη και στην περίπτωση που δεν δόθηκε η δυνατότητα στον καταναλωτή να λάβει γνώση αυτών.
13) Για να αποτραπούν φαινόμενα αδικαιολόγητων καθυστερήσεων στην καταβολή των ασφαλιστικών αποζημιώσεων, ιδίως μάλιστα στις περιπτώσεις των μικρών αποζημιώσεων όπου οι δικαιούχοι, θεσπίζονται ελάχιστα ποσά για την αποκατάσταση της ηθικής βλάβης που υφίσταται ο δικαιούχος του ασφαλίσματος.
Β. Για την ενδυνάμωση της προστασίας Καταναλωτών
1)Τροποποιούνται οι διατάξεις για την πιστοποίηση των ενώσεων καταναλωτών και δημιουργούνται κίνητρα συνένωσης των ενώσεων καταναλωτών με σκοπό την διαμόρφωση ισχυρότερων καταναλωτικών οργανώσεων. Οι ενώσεις καταναλωτών διακρίνονται σε πανελλαδικές, σε περιφερειακές και σε τοπικές ή θεματικές ενώσεις καταναλωτών. Όλες πλέον θα συμμετέχουν στο Εθνικό Συμβούλιο Καταναλωτή και Αγοράς καθώς και στις συνελεύσεις που εκλέγονται οι εκπρόσωποι των καταναλωτών στα όργανα που αυτοί εκπροσωπούνται θα συμμετέχουν πλέον όλες οι πιστοποιημένες ενώσεις καταναλωτών.
2) Βελτιώνονται ριζικά και καθίστανται πλέον αξιοποιήσιμες οι διατάξεις για την αποζημιωτική συλλογική αγωγή που επιτρέπουν στις ενώσεις καταναλωτών να επιτυγχάνουν δικαστικώς την αναγνώριση του δικαιώματος αποζημίωσης των καταναλωτών από παράνομες συμπεριφορές του προμηθευτή. Στηριζόμενες στις αποφάσεις αυτές οι καταναλωτές θα μπορούν στη συνέχεια να αποζημιώνονται με απλές, συνοπτικές και ανέξοδες διαδικασίες.
3) Αναμορφώνεται ο θεσμός των Επιτροπών Φιλικού Διακανονισμού στο πλαίσιο των δήμων, οι οποίες αποκτούν πλέον ουσιαστική υποδομή, ευελιξία στη στελέχωση και λειτουργία τους καθώς και αρμοδιότητες για τον χειρισμό καταγγελιών. Παράγονται κίνητρα για τις επιχειρήσεις προκειμένου να αποδέχονται τον δεσμευτικό χαρακτήρα των αποφάσεων των παραπάνω επιτροπών και του Συνηγόρου του Καταναλωτή για μικρές ιδίως καταναλωτικές διαφορές. Διαμορφώνεται περαιτέρω ένα πλαίσιο αρχών και κανόνων που πρέπει να τηρούνται στην ίδρυση, συγκρότηση και λειτουργία ιδιωτικών φορέων που προσφέρουν υπηρεσίες διαμεσολάβησης σε καταναλωτικές διαφορές.
4) Ενισχύονται οι αρμοδιότητες και οι εξουσίες της Γενικής Γραμματείας Καταναλωτή στον έλεγχο των παραβιάσεων των διατάξεων για την προστασία των καταναλωτών. Οι υπάλληλοι της Γ.Γ.Κ. αποκτούν για την άσκηση του ελέγχου εξουσίες φορολογικού ελεγκτή, ενώ δεν επιτρέπεται η χορήγηση αναστολής για τμήμα του προστίμου που ανέρχεται στο 25% αυτού.
Γ. Προστασία των οφειλετών από αθέμιτες εισπρακτικές μεθοδεύσεις
1) Οι εταιρείες ενημέρωσης μπορούν να αρχίσουν τις τηλεφωνικές επικοινωνίες για την ενημέρωση του οφειλέτη για ληξιπρόθεσμη απαίτηση μετά την πάροδο δέκα ημερών από την ημέρα που αυτή κατέστη ληξιπρόθεσμη.
2) Διευρύνεται ο - ενδεικτικός πλέον - κατάλογος αθέμιτων και παραπλανητικών πρακτικών όχλησης των οφειλετών (περιπτώσεις σοβαρής βαριάς ασθένειας, προσέγγισης γειτόνων, εργοδοτών κλπ., δικαστικής αμφισβήτησης της οφειλής, αίτηση για δικαστική ρύθμιση χρεών λόγω υπερχρέωσης, παραπλάνησης για τη νομική θέση του οφειλέτη κ.ά.)
3) Προσδιορίζεται ένα συγκεκριμένο ωράριο για την επικοινωνία με τον οφειλέτη (9.00 έως 20.00) που περιορίζεται στις εργάσιμες μόνο ημέρες.
4) Η εταιρεία ενημέρωσης οφείλει να μην αρχίσει ή να μη συνεχίσει την επικοινωνία σε περίπτωση που ο οφειλέτης δηλώνει απροθυμία ή αδυναμία ανταπόκρισης.
5) Η επικοινωνία καταγράφεται και τηρείται για έξι τουλάχιστον μήνες προκειμένου να ελέγχεται η παραβίαση του νόμου σε περίπτωση καταγγελίας. Το περιεχόμενο της καταγραφής δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε βάρος του οφειλέτη.
6) Οι εταιρείες παροχής τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών οφείλουν να χορηγούν χωρίς επιβάρυνση στον οφειλέτη και εντός δέκα ημερών προκειμένου να ελεγχθεί η καταγγελία για αθέμιτη εισπρακτική όχληση καθώς και τα στοιχεία του κατόχου της τηλεφωνικής παροχής.
7) Οι απαγορεύσεις επεκτείνονται και στο στάδιο που μετά την έναρξη των δικαστικών πράξεων και καταλαμβάνουν όλα τα φυσικά ή νομικά πρόσωπα που προβαίνουν σε κατ΄ επάγγελμα ενημέρωση.
8) Καθίσταται δυνατή η επιβολή κυρώσεων σε όποιον παραβιάζει το νόμο και όχι μόνο στις εγγεγραμμένες στο σχετικό μητρώο εταιρείες, όπως παραδόξως συμβαίνει μέχρι σήμερα.
9) Θεσπίζονται σημαντικοί περιορισμοί και για τους δικηγόρους, ώστε να αποτραπούν φαινόμενα μεταφοράς των αθέμιτων εισπρακτικών μεθοδεύσεων σε δικηγορικά γραφεία ή εταιρείες.
