Ο Νίκος Μυλωνάς για τον αναπτυξιακό νόμο

ΘΕΜΑ: ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΣΤΟΝ ΔΙΑΛΟΓΟ ΓΙΑ ΤΟ ΝΕΟ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΟ ΝΟΜΟ
κοιν : Δήμο Δικαίου, Ηρακλειδών, Βουλευτές νομού, Νομαρχία Δωδ/σου κλπ

- Δεν έγινε δυνατόν παρά τις υποσχέσεις της δημοτικής αρχής, αλλά και λόγω της σκόπιμης αδιαφορίας των άλλων 2 παρατάξεων του δημοτικού μας συμβουλίου, να υπάρξει συζήτηση και απόφαση του δημοτικού συμβουλίου για τον αναπτυξιακό νόμο. Προφανώς λόγω των κομματικο-κυβερνητικών τους εξαρτήσεων.
- Σας καταθέτουμε τις προτάσεις μας όπως τις έχουμε υποβάλει και στο υπουργείο Ανάπτυξης.

Α. Από τους αναπτυξιακούς νόμους 262/74, 1982/90, 2601/98 και 3299/2004 καθορίστηκε κυρίως η σημερινή οικονομική και κοινωνική κατάσταση στο νησί μας. Το αναπτυξιακό πρότυπο που ακολουθήθηκε στηρίχθηκε στους νόμους αυτούς χωρίς να υπάρχει ένα τοπικό σχέδιο ανάπτυξης με αποτέλεσμα την προώθηση της άκριτης μονοκαλλιέργειας μαζικού τουρισμού εδώ και 30 χρόνια. Η συνεχής εντατική και εκτατική επέκταση δημιούργησε φαινόμενα πληθωρισμού κλινών, γιγαντισμού επιχειρήσεων και μονοπωλιακής εκμετάλλευσης της τουριστικής αγοράς. Οι συνέπειες είναι σήμερα ορατές σε όλα τα επίπεδα της δημόσιας ζωής. Οδηγούνται στον οικονομικό στραγγαλισμό και στην απαξίωση οι επιχειρήσεις μικρού και μεσαίου μεγέθους. Οι φυσικοί πόροι του νησιού σπαταλήθηκαν αλόγιστα χωρίς κανένα περιοριστικό μέτρο, χωρίς πρόβλεψη οικολογικής διαχείρισης και βιωσιμότητας. Οι κοινόχρηστες δημόσιες εγκαταστάσεις και οι δημόσιες υπηρεσίες γέρασαν γρήγορα υπό το βάρος της εξυπηρέτησης των τεράστιων απαιτήσεων της μαζικής τουριστικής περιόδου, χωρίς ένα πρόγραμμα παρακολούθησης, εκσυγχρονισμού και βελτίωσης τους. Την ίδια περίοδο τα εισοδήματα των εργαζομένων στο νησί μας συμπιέζονται συνεχώς, λόγω της απουσίας πολιτικής αναδιανομής του οικονομικού πλεονάσματος από τον τουρισμό. Αντίθετα, έχουμε ισχυρότατη συγκέντρωση πλούτου και κερδών σε ελάχιστους επιχειρηματικούς ομίλους οι οποίοι ελέγχουν την τοπική αγορά του τουρισμού και του εμπορίου.
Ο νέος αναπτυξιακός νόμος δεν πρέπει είναι μια απλή διαδικασία χρηματοδότησης της μεγέθυνσης της παραγωγικής δραστηριότητας, όπως έγινε με τους προηγούμενους, αλλά πρέπει να συνδυάζει τις οικονομικές και περιβαλλοντικές αναγκαιότητες και τις κοινωνικές προτεραιότητες του τόπου μας.
Β. Συμμετέχοντας στον δημόσιο διάλογο για το θέμα καταθέτουμε τις θέσεις μας:
Γενικότερα για τον νησιωτικό χώρο:
-Στα αναπτυξιακά κριτήρια απαιτείται χωρική εξειδίκευση, ποσοτική οριοθέτηση και ανάλογη διαφοροποίηση. Τα κίνητρα και οι χρηματοδοτήσεις να εξαρτώνται από ένα ανώτερο μέγεθος επένδυσης που καθορίζεται από την φυσική διαμόρφωση και ιδιαιτερότητα του νησιωτικού χώρου και την κοινωνική πραγματικότητα των τοπικών πληθυσμών, ώστε να αποφεύγονται επιχειρήσεις κλίμακας που ασκούν ολιγοπωλιακή πολιτική σε κάθε παραγωγική δραστηριότητα και βιάζουν τις χωρικές ικανότητες του τόπου.
-να διατηρηθεί η σύνδεση των επιδοτήσεων με την δημιουργία θέσεων εργασίας.
-οι επιχορηγήσεις να είναι προσθετικές των επενδυτικών κεφαλαίων.
-ενίσχυση εξειδικευμένων κατηγοριών επενδύσεων εφ όσον ενσωματώνουν την έρευνα, την τεχνολογική εξέλιξη, την καινοτομία και την περιβαλλοντική αειφορία.
-διαφοροποίηση των ενισχύσεων με στόχο την μείωση των περιφερειακών, έσω-περιφερειακών και τοπικών ανισοτήτων, γιατί για παράδειγμα, άλλες οι ανάγκες της Νισύρου και άλλες της Κω.
-ενίσχυση παραδοσιακών τομέων της κάθε τοπικής κοινωνίας σαν αντίβαρο στην σύγχρονη παραγωγική αποδιάρθρωση τους.
-Μέριμνα ενίσχυσης επενδύσεων σε παραδοσιακά οικιστικά σύνολα και οικοδομικά συγκροτήματα.
-σαφές πλαίσιο ελέγχων και ενεργού καθοδήγησης των επενδυτών για να αποφεύγονται τα γνωστά περί διαμεσολαβήσεων ημετέρων και λαδώματος.
-δημιουργία περιφερειακών μηχανισμών σχεδιασμού και υλοποίησης της επενδυτικής πολιτικής ώστε να υπάρχει δυνατότητα διορθωτικών κινήσεων και συντονισμού διαφόρων συναρμοδίων οργάνων.
Ειδικότερα για το νησί μας που η παραγωγική αποδιάρθρωση οδήγησε στην αδυναμία της τοπικής κοινωνίας στην διεκδίκηση μεγάλων κερδών από την συνολική παραγόμενη υπεραξία του τουριστικού προϊόντος. Σύμφωνα με στοιχεία μας ποσοστό άνω του 80% του συνολικού κέρδους από την τουριστική αγορά επανεξάγεται στις χώρες προέλευσης του μαζικού τουρισμού. Για να υπάρξει αντιστροφή χρειάζεται:
-Αυξημένη ενίσχυση επενδύσεων και φοροαπαλλαγές στον αγροτικό, τον κτηνοτροφικό τομέα και στην μεταποίηση.
-Διατήρηση του ποσοστού επιχορήγησης για εκσυγχρονισμό και αναβάθμιση τουριστικών επιχειρήσεων ανεξάρτητα μεγέθους. Επί πλέον όμως αύξηση ενίσχυσης ομάδων συνεργαζόμενων επιχειρήσεων για εκσυγχρονισμούς ιδιαίτερα στην προοπτική ενσωμάτωσης νέων τεχνολογιών και φιλο-περιβαλλοντικών μέτρων. Επέκταση επιδοτήσεων για επενδύσεις περιβάλλοντος χώρου και κοινόχρηστων χώρων.
-Αυξημένη επιδότηση για εκσυγχρονισμό ξενοδοχείων που βρίσκονται μέσα σε οικισμούς και σχέδια πόλεως.
--Κίνητρα για ενοποίηση και συνεργασία μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων
-Ενίσχυση επενδύσεων για ενδοεπικοινωνία στο νησιωτικό μας σύμπλεγμα.
-Εξαίρεση των μέχρι τώρα θεωρούμενων εξειδικευμένων επενδύσεων περί συνεδριακών κέντρων, spa, θαλασσοθεραπείες, μαρίνες κλπ.
-Εξαίρεση κάθε ενίσχυσης για νέες τουριστικές μονάδες εφ όσον δεν ενσωματώνουν στην λειτουργία τους νέες τεχνολογίες εναλλακτικών μορφών ενέργειας, επανάχρησης φυσικών πόρων και οικολογικής διαχείρισης.
-Ειδικά η φημολογούμενη επένδυση δημιουργίας γκολφ, η επιχορήγηση της πρέπει να εξαρτηθεί από την εξασφάλιση της επάρκειας του νερού του νησιού μας, της διατήρησης του φυσικού περιβάλλοντος και τον αποκλεισμό σύνδεσης της επένδυσης με νέα ξενοδοχειακή μονάδα πλην της αναγκαίας υποστηρικτικής υποδομής του.
-Δημιουργία ελκυστικών επιχορηγήσεων επενδυτικών προγραμμάτων για επιμέρους θεματικές μορφές τουρισμού όπως πολιτιστικός, διατροφικός, αθλητικός, ιαματικός, οικοτουρισμός, κλπ.
-Επιγραμματικά:
1. Αλλαγή της πολιτικής παροχής κινήτρων στις ξενοδοχειακές μονάδες και ένταξη σε αυτά της ανακαίνισης των ήδη υπαρχόντων με αυστηρά ποιοτικά κριτήρια και standards
2. Δημιουργία μικρών ποιοτικών τουριστικών επενδύσεων με έμφαση στον τοπικό χαρακτήρα,
3. Παροχή κινήτρων για σύσταση συνεταιρισμών εκμετάλλευσης μικρών τουριστικών μονάδων,
4. Δημιουργία και ανακαίνιση παραδοσιακών ξενώνων και οικισμών.
5. Ενίσχυση του αγροτουρισμού και εναλλακτικών μορφών τουρισμού,
6. Ενίσχυση και προστασία μονάδων παραγωγής τοπικών προϊόντων,
7. Παροχή κινήτρων για βελτίωση και εκσυγχρονισμό της αγροτικής καλλιέργειας,
8. Σύνδεση και προσαρμογή των επενδύσεων στις τοπικές οικονομίες ,
9. Εναρμόνιση των επενδύσεων με τις υπάρχουσες υποδομές και δυνατότητα ανάπτυξης και βελτίωσης των υποδομών από τις τοπικές και κρατικές αρχές.
10. ενίσχυση και ενθάρρυνση επιχειρησιακού σχεδιασμού και δράσεων ιδίως εκείνων που αφορούν συνενώσεις, συγχωνεύσεις, και συνεργασίες με στόχο την δημιουργία επωνύμου προϊόντος, (clustering, marketing, καθετοποίηση κλπ).
- Σε κάθε περίπτωση η γενικότητα του κάθε αναπτυξιακού νόμου και η έλλειψη μηχανισμών σχεδιασμού και παρακολούθησης των επιχορηγήσεων έχει αποδειχθεί καταστροφική για τις κοινωνίες του νησιωτικού μας χώρου. Ο νέος αναπτυξιακός νόμος πρέπει να στηριχθεί στην επιστημονική αποτίμηση των προηγούμενων περιόδων, που δυστυχώς δεν έχει γίνει, αλλά και στα αποτελέσματα που παρήχθησαν, όπως τα ζουν οι μικρές μας κοινωνίες.
- Σήμερα μετά από μεγάλη σπατάλη φυσικών και χρηματικών πόρων, το νησί μας βρίσκεται σε κοινωνική και περιβαλλοντική κρίση που συνδυάζεται με στοιχεία οικονομικής στασιμότητας. Βρισκόμαστε σε ένα μεταίχμιο και οι δεσμεύσεις του νέου αναπτυξιακού νόμου θα αποβούν μοιραίες για το μέλλον μας, αν διατηρήσουν τον χαρακτήρα των προηγούμενων αντίστοιχων νόμων.

Σας ευχαριστούμε.
Για την «Συμπαράταξη Ελπίδας» Νίκος Μυλωνάς