Νίκος Μυλωνάς: Φέτος για πρώτη φορά οι τράτες δεν βγήκαν στα ανοικτά
-Πρώτη Οκτώβρη! Η γη μας διψά. Η ζωή στο νησί μας δυσκολεύει. Το βλέπουμε!
Ακόμη μια πολύ μεγάλη παραδοσιακή μας συνήθειας χάθηκε σιωπηλά.
-Πρώτη Οκτώβρη! Μέρα είναι αφιερωμένη στην θάλασσα, στους ψαράδες, στην τράτα, στα ψάρια, στο μαριδάκι, στο τηγάνι, στην ρετσίνα, στην γεύση της περιόδου των ημερών του φθινοπώρου. Ακολουθεί η περίοδος της ελιάς, του οργώματος και της σποράς.
-Φέτος για πρώτη φορά οι τράτες δεν βγήκαν στα ανοικτά.
Δεν κατεβήκαμε στην παραλία να βοηθήσουμε στο ξεσκαρτάρισμα των διχτυών. Οι ψαράδες δεν βγήκαν στις γειτονιές να φωνάξουν για το θαλασσινό καρπό της μέρας. Οι νοικοκυρές δεν έβαλαν τηγάνι. Οι ταβερνιάρηδες στεναχωρέθηκαν κι αντικατέστησαν με δυσφορία το μαριδάκι με σαφρίδια και κολιούς.
Εικόνες όπως αυτές της φωτογραφίας δεν είδαμε για πρώτη φορά στην ζωή μας, στα αβαθή του Ψαλιδιού, της Κεφάλου, του Μαστιχαριου, και της Καρδάμαινας.
Σε κάποιους, σε πολλούς ενδεχομένως, η απώλεια αυτή ήταν αισθητή. Την προσπερνάμε κι αυτή όπως τόσες και τόσες άλλες. Στην Κέφαλο, που γίνεται εδώ και μερικά χρόνια το ''τράβηγμα της τράτας'' φέτος τα πράγματα πήραν κακή τροπή. Παρά την ευρωπαϊκή απαγόρευση το τράβηγμα έγινε. Ψάρια όμως δεν βγήκαν. Κάποιο ξένο αντικείμενο στο βυθό έσχισε τα δίκτυα. Η ψαριά απελευθερώθηκε. Τα δίκτυα βγήκαν κατεστραμμένα και άδεια. Κακοσημαδιά!
Ας περάσουμε στο χώρο της πολιτικής. Υπάρχει πρόβλημα με την υπεραλίευση. Τον μαζικό κατανωλικό τρόπο ζωής που άκριτα κυριάρχησε στα νησιά μας. Όμως η απαγόρευση είναι μια μικρή καταστροφή. Έπρεπε να έχουν παρθεί έγκαιρα δικά μας τοπικά μέτρα. Τοπικές ρυθμίσεις. Με γνώση και με τα μάτια στο μέλλον. Αντί αυτών, ντιρεκτίβες και διαταγές. Το αποτέλεσμα είναι κακό.
Οι νησιώτες, εμείς, χάνουμε παραδόσεις, συνήθειες, σχέσεις, μορφές, δεξιότητες, γεύσεις, μουσικές, τραγούδια, εικόνες, παραστάσεις, αξίες. Ο τρόπος ζωής αλλάζει.
Οι ψαράδες έχασαν το καλό μεροκάματο.
Οι εργαζόμενοι το καλό και φτηνό φαγητό της μέρας.
Οι νοικοκυρές το ρυθμό της μαγειρικής τους τέχνης.
Οι τράτες, αυτά τα περίτεχνα ξύλινα σκαριά, όσες έμειναν μετά το επιδοτούμενο ''κόψιμο'' τους, θα πουληθούν κι αυτές.
Ο τόπος απομακρύνθηκε ένα ακόμη βήμα από τον κόσμο της θάλασσας.
Ακούμε την Άννα να μας τραγουδά και εμείς ελπίζουμε πως τα πράγματα θα αλλάξουν ρότα:
Η τράτα μας η κουρελού
η χιλιομπαλωμένη
όλο την εμπαλώναμε
κι αυτή ήταν ξεσκισμένη
Εβίρα μια στα πανιά
βρε πήρα δυο στο χωριό
βρε πήρα τρεις στο σπίτι της!
Νίκος Μυλωνάς