Νίκος Μυλωνάς: Οι συνεργατικές, η «κοινωνική οικονομία» και η πολιτική που έχουμε ανάγκη
Το τι πρέπει να κάνεις σήμερα πρoϋποθέτει να ξέρεις που θέλεις να πας αύριο με βάση την ερμηνεία που έχεις για το πώς φτάσαμε εδώ σήμερα!
Μόνο έτσι παρεμβαίνεις ηγεμονικά. Η δημοτική μας αρχή χωρίς προαπαιτούμενα θέλει να κάνει αλλαγές στο σκληρό πεδίο της οικονομίας μέσω των λεγόμενων μορφών συνεργατικής παραγωγής ''της κοινωνικής οικονομίας'' της αγοράς, που μέλλεται να θεσμοθετήσει η κυβέρνηση και μοιάζει με όχημα χωρίς τιμόνι.
Mε την κρίση του 2008 το ΠΑΣΟΚ προεκλογικά εμφανίζεται επιθετικά κατά του νεοφιλελευθερισμού υποστηρίζοντας την στήριξη της ζήτησης με προώθηση της εθνικής παραγωγής, την ρύθμιση των χρηματαγορών και την αναδιανομή τους εισοδήματος. Γρήγορα ως κυβέρνηση υποχώρησε στην λογική του μνημονίου. Επιδιώκει σύνθεση νεοφιλελεύθερης διαχείρισης και συναίνεσης στηριγμένης στον τρόμο του χρέους σε ότι έχει μείνει από το κράτος προνοίας. Εδώ εντάσσεται και το σχέδιο νόμου περί ''κοινωνικής οικονομίας'' που πάνω του στηρίζονται τα των συνεργατικών της δημοτικής μας αρχής.
Στην Δ. Ευρώπη ο χώρος που καλύπτει η ''κοινωνική οικονομία'' είναι αυτός του εθελοντισμού, των κοινωφελών ιδρυμάτων, των μη κερδοσκοπικών επιχειρήσεων και γενικά των μη κυβερνητικών οργανώσεων. Παίζουν ρόλο στην αναπλήρωση του κενού που άφησε το πέρασμα αυτών των κοινωνιών από το στιβαρό κράτος πρόνοιας του 20ου αιώνα στο σημερινό αναιμικό κοινωνικό κράτος που είναι αποτέλεσμα της πολιτικής της φιλελευθεροποίησης που κυριάρχησε από το 1992 στην Ε. Ε. Οι συνεργατικές της ''κοινωνικής οικονομίας'' δεν απορρίπτονται. Είναι κάτι που μπορεί να δώσει καρπούς και στην Κω αλλά δεν έχει τις διαστάσεις που δίνει η δημοτική αρχή και δεν μπορεί να διαφοροποιηθεί από τα εφαρμοστέα της Δ. Ευρώπης! Στην Ε.Ε. το θέμα του ελευθέρου ανταγωνισμού είναι ο κανόνας. Το κοινωνικό σύστημα του καπιταλισμού δεν αφήνει περιθώρια διαφοροποίησης του τρόπου συγκέντρωσης και συγκεντροποίησης των κερδών και του κεφαλαίου πέραν της ελεύθερης αγοράς. Ο Δήμος δεν μπορεί να δημιουργεί ανταγωνιστικές επιχειρήσεις στο πλαίσιο της τοπικής οικονομίας σε συνθήκες σκληρού ανταγωνισμού σε χώρους που έχουν κερδοφορία! Θα ξεσηκωθούν οι έχοντες! Ο δήμος σαν θεσμός δεν επιτρέπεται και δεν μπορεί λογω του κοινωνικού συστήματος να είναι απ' ευθείας στην υπηρεσία των μικρομεσαίων και των ανέργων!
Ας πούμε όμως ότι όλα μπορεί να τα κάνει μια δημοτική αρχή ''συγκεκαλυμμένα''! Τότε όμως δεν πρέπει να γίνεται αναφορά στο νομοσχέδιο της ''κοινωνικής οικονομίας'' το όποιο ως κυβερνητικό δημιούργημα δεν μπορεί να απέχει από τα δεδομένα της Ε Ε. Θα μας πει ο κ. Δήμαρχος: μα δεν προσβάλουμε τον ανταγωνισμό γιατί βαφτίζουμε τις δράσεις αυτές ως δράσεις της ''κοινωνικής οικονομίας''! Δεν είναι ανταγωνιστικές επιχειρήσεις αυτά που θέλουμε να δημιουργήσουμε! Αν οι συνεργατικές είναι εκτός ανταγωνισμού τότε δεν μπορούν να παίξουν ρόλο στην παραγωγική αναδιάρθρωση και ο δήμος μας δεν πρέπει να ξοδεύει δημοτικό χρήμα και δημοτική περιουσία για να στηρίζει μη ανταγωνιστικές δράσεις για να φτιάξει τα κακώς κείμενα της τοπικής οικονομίας!!! Τελικά πως θα πραγματοποιηθεί μέσω των συνεργατικών το κτύπημα ανεργίας των νέων επιστημόνων και η στήριξη των μικρομεσαίων χωρίς θεσμική κάλυψη και χωρίς παραγωγικές δράσεις; Ο κ. Δήμαρχος Κω παρακάμπτει βασικά ζητήματα πολιτικής και υπόσχεται μη βάσιμες ελπίδες. Οι συνεργατικές μόνο ως δράσεις περιορισμένης εμβελείας και πολύ περιορισμένου σκοπού είναι και έτσι πρέπει να τις βλέπουμε. Εξ άλλου τον χαρακτήρα τους θα τον προσδιορίζει ο νομοθέτης. Όλα αυτά που ακούμε τελευταία είναι τουλάχιστον βιαστικά πράγματα που στεγάζονται κάτω από την πολύ όμορφη και προστατευτική ομπρέλα των ιδεών της συνεργασίας των παραγωγών και μοιάζουν με πολιτικές εξαγγελίες που κινδυνεύουν να μετεξελιχτούν σε ένα παιγνίδι πελατειακών εκδουλεύσεων κι όχι σε μια λογική πρακτική εξόδου από την κρίση.
Οι πραγματικές θέσεις εργασίας σήμερα απαιτούν επενδύσεις γιατί μόνο έτσι διευρύνεται η παραγωγή και δημιουργούνται νέες απαιτήσεις όπου βρίσκουν απασχόληση οι νέες δεξιοτεχνίες των ανέργων πτυχιούχων. Ο κοινωνικός χαρακτήρας του δήμου διασφαλίζεται μέσω της δωρεάν παροχής των θεσμικά προβλεπομένων κοινωνικών παροχών. Ο ρόλος του διευρύνεται μέσω της δημιουργίας των κατάλληλων υποδομών για την διευκόλυνση της αναπτυξιακής παραγωγικής διαδικασίας. Ο δήμος γίνεται πρωτοπόρος όταν δημιουργεί δομές παραγωγής εκεί που υπάρχουν παραγωγικά κενά και όπου η πολιτική αρχή θέλει να δημιουργήσει την διεύρυνση της παραγωγικής βάσης της τοπικής οικονομίας. Η δήμος μας θέτοντας υψηλά ποιοτικά στάνταρτ, δημιουργώντας κατάλληλους μηχανισμούς έλεγχου και διατηρώντας καλές αμοιβές για τους εργαζόμενους του, δρα ανταγωνιστικά στην ελεύθερη αγορά, ανεβάζοντας το γενικό επίπεδο παραγωγής, των μισθών και διαβίωσης! Τότε και οι επιχειρήσεις πιέζονται να δουλέψουν με τα στάνταρτ του Δήμου, δηλαδή της ίδιας της κοινωνίας μας. Τότε απαλύνονται οι αντιλήψεις ιδιοτέλειας και κέρδους και τίθενται οι βάσεις για μια πιο δίκαιη κοινωνία.
Εμείς αντιπαραθέτουμε στην λογική της δημοτικής αρχής ''περί συνεργατικών'' την ανάγκη μέσω της δημοτικής οικονομικής πολιτικής να γίνει βαθμιαία στροφή για την παραγωγική ανασυγκρότηση στο νησί μας. Από τον μαζικό τουρισμό, να πάμε σε άλλες μορφές τουρισμού με την δημιουργία αντίστοιχων υποδομών :οικολογικού, ιστορικού, ιαματικού, θαλάσσιου, περιπατητικού, θρησκευτικού, γαστρονομικού, αγροτουριστικού κλπ . Με παράλληλη στήριξη του αγροτικού, κτηνοτροφικού τομέα και της μεταποίησης. Στόχος είναι η ''τοπική ταυτότητα'' που συνδυάζει παραδοσιακές τεχνογνωσίες και μοντέρνες τεχνολογίες. Το αποτέλεσμα θα είναι μια καλύτερη παραγωγική ισορροπία με μεγαλύτερη ανταγωνιστικότητα και με προϊόντα και υπηρεσίες υψηλής προστιθεμένης αξίας που θα μένει στον τόπο μας. Δηλαδή προτάσσουμε την ανάγκη για ισχυρή τοπική οικονομία ή όπως λέγεται ''very strong regional economy''. Σε αυτό το πλαίσιο μπορούν να εξυπηρετηθούν υψηλοί πολιτικοί στόχοι όπως αυτοί της μείωσης της ανεργίας των νέων και της βοήθειας στους μικρομεσαίους στο νησί μας.
Για την Σ.Ε. Ν. Μυλωνάς (δημ. σύμβουλος)
