Ταξίδι Χρυσόγελου στο Βερολίνο

Ενδιαφέρουσα ανταλλαγή απόψεων και εμπειριών, ενδυνάμωση της στενής συνεργασίας σε ευρωπαϊκό επίπεδο για έμπρακτη αλληλεγγύη προς την χώρα μας αλλά και δρομολόγηση κοινών δράσεων που αφορούν και στο Νότιο Αιγαίο προέκυψαν από το ταξίδι του Νίκου Χρυσόγελου, επικεφαλής του ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟΥ ΑΝΕΜΟΥ, Γραμματέα του Περιφερειακού Συμβουλίου Ν. Αιγαίου, και της αντιπροσωπείας Ελλήνων πράσινων αυτοδιοικητικών που συμμετείχαν στο 5ο Ευρωπαϊκό Συνέδριο των Πράσινων Αυτοδιοικητικών, στο Βερολίνο, 26-29 Μαΐου.

Τα κεντρικά θέματα που συζητήθηκαν στο συνέδριο http://www.greencouncillors.eu) ήταν: «ανάπτυξη και βελτίωση της δημοκρατικής συμμετοχής των πολιτών", "διαχείριση των σκουπιδιών σε σχέση με την προστασία του περιβάλλοντος και την αντιμετώπιση της διαφθοράς", "ανάπτυξη πολιτικών ενσωμάτωσης των μεταναστών και των μειονοτήτων στις ευρωπαϊκές κοινωνίες". Πολύ ενδιαφέροντα ήταν και τα εργαστήρια που οργανώθηκαν, όπως τα δυο στα οποία συμμετείχε ο Νίκος Χρυσόγελος, με θέμα «Βέλτιστη χρήση των Ταμείων Συνοχής για την περιφέρεια μας», (που οργανώθηκε από την Πράσινη Ευρωβουλευτή Heide Rühle, υπεύθυνη για θέματα «εσωτερικής αγοράς» και «προστασίας του καταναλωτή») και το εργαστήριο «Πρασινίζοντας μικρά χωριά και μικρές πόλεις». Στο συνέδριο συμμετείχαν εκατοντάδες πράσινοι Δημοτικοί και Περιφερειακοί Σύμβουλοι, πράσινοι δήμαρχοι, ευρωβουλευτές και βουλευτές, καθώς και η Rebecca Harms (συν-πρόεδρος των Πράσινων στο Ευρωκοινοβούλιο), η Monica Frassoni, εκπρόσωπος του Ευρωπαϊκού Πράσινου Κόμματος, η Βούλα Τσέτση, Γενική Γραμματέας της Ομάδας των Πρασίνων στο Ευρωκοινοβούλιο.

Ο Νίκος Χρυσόγελος και η Ελληνική αντιπροσωπεία πράσινων αυτοδιοικητικών συμμετείχαν, επίσης:

- Στο διεθνές συνέδριο με θέμα "Απόψεις για την Πόλη του 2050" που διοργάνωσε το Πράσινο Ινστιτούτο Heinrich Boell, 26-27 Μαίου, και στο οποίο μίλησαν δεκάδες επιστήμονες, εκπρόσωποι διεθνών οργανισμών, αρχιτέκτονες, πανεπιστημιακοί, εκπρόσωποι πόλεων καθώς και η Renate Kuenast (συν-πρόεδρος των Πρασίνων στο Ομοσπονδιακό Κοινοβούλιο, πρώην υπουργός Γεωργίας και υποψήφια, τώρα, των Πρασίνων για τη θέση της δημάρχου Βερολίνου). H μία μέρα ήταν αφιερωμένη στην εξέλιξη των πόλεων στο νότο και η δεύτερη μέρα στις ευρωπαϊκές πόλεις.

- Σε συνάντηση με τον Cem Oesdemir, συμπρόεδρο του κόμματος των Γερμανών Πράσινων και τον Reinchald Butikofer, αντιπρόεδρο της Ομάδας των Πράσινων στο Ευρωκοινοβούλιο, την Βούλα Τσέτση, Γενική Γραμματέα της Ομάδας των Πράσινων στο Ευρωκοινοβούλιο, πράσινους βουλευτές, ευρωβουλευτές, δημοτικούς συμβούλους, και δημάρχους. Τα δυο στελέχη των Γερμανών Πράσινων όσο και όλοι οι ευρωβουλευτές, βουλευτές και Πράσινοι αυτοδιοικητικοί με τους οποίους συναντήθηκε η ελληνική αντιπροσωπεία εξέφρασαν την προσήλωσή τους στην προσπάθεια αλληλεγγύης προς την Ελλάδα και την διάθεσή τους για στενή συνεργασία Ελλήνων και Γερμανών Πρασίνων αλλά και αυτοδιοικητικών φορέων. Ας σημειωθεί ότι οι Γερμανοί Πράσινοι αλλά και συνολικά οι Ευρωπαίοι Πράσινοι έχουν εκφράσει μια σταθερή πολιτική αλληλεγγύης προς την Ελλάδα και τις χώρες που αντιμετωπίζουν βαθιά κρίση, έχουν επισκεφθεί -εκπρόσωποί τους τη χώρα μας - και έχουν διαμορφώσει μαζί με τους Έλληνες ΟΙΚΟΛΟΓΟΥΣ ΠΡΑΣΙΝΟΥΣ σύνολο προτάσεων για την στροφή της οικονομίας προς πράσινη κατεύθυνση και την προώθηση ενός Πράσινου Κοινωνικού Συμβολαίου (Green New Deal) και ενός Συμφώνου Βιώσιμης Ευημερίας σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Ο Νίκος Χρυσόγελος συναντήθηκε, επίσης, με τον Ralf Fuecks, συμπρόεδρο του Πράσινου Ινστιτούτου Heinrich Boell Stiftung, με την Leonore Gewessler, Δ/τρια του Ευρωπαϊκού Πράσινου Ινστιτούτου (GEF), και τον Claude Weinber, Γενικό Γραμματέα του GEF και Δ/ντή του Heinrich Boll Stiftung, και συζήτησαν δυνατότητες συνεργασίας και κοινών δράσεων, με δεδομένο ότι συμμετέχει στο Διοικητικό Συμβούλιου του νέο-ιδρυθέντος στη χώρα μας «Πράσινου Ινστιτούτου» για την εκπαίδευση και την τεκμηρίωση σε θέματα πράσινων/οικολογικών πολιτικών.

Από την συμμετοχή στις ευρωπαϊκές αυτές διαδικασίες, προκύπτουν ενδιαφέρουσες προοπτικές και για το Ν. Αιγαίο μέσα από:

-Τη δυνατότητα στενής συνεργασίας νησιωτικών δήμων και φορέων με περιοχές όπου οι Πράσινοι συμμετέχουν στην διοίκηση Δήμων ή Περιφερειών, ιδιαίτερα σε θέματα στροφής οικονομικών κλάδων προς πράσινη κατεύθυνση (πχ ναυπηγεία, οικοδομές, μεταφορές, ενέργεια), τη δημιουργία συμμετοχικών – τοπικών εταιριών παραγωγής ενέργειας από πράσινες-ανανεώσιμες πηγές, την ανάπτυξη βιώσιμων μορφών τοπικής οικονομίας,

- Την αντιμετώπιση της κρίσης ως μια ευκαιρία για αλλαγές με την στήριξη εργαλείων που ενισχύουν βιώσιμες οικονομικές δραστηριότητες. Τέτοια εργαλεία μπορεί να είναι η αξιοποίηση ευρωπαϊκών χρηματοδοτήσεων για καινοτόμα πράσινα επενδυτικά σχέδια, η κάλυψη της εθνικής συμμετοχής σε προγράμματα του ΕΣΠΑ μέσω της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, η παροχή ενισχύσεων απευθείας προς νοικοκυριά και Δήμους για θέματα εξοικονόμησης ενέργειας και γενικότερα προστασίας του κλίματος από το Ταμείο Συνοχής κα

- Τη συνεργασία των νησιών και συνολικά της Περιφέρειας Ν. Αιγαίου με ευρωπαϊκές πόλεις, νησιά και περιοχές που υλοποιούν προγράμματα κάλυψης των ενεργειακών αναγκών τους κατά 100% από ανανεώσιμες – πράσινες πηγές ενέργειας που είναι διαθέσιμες τοπικά. Όταν οι μεγάλες πόλεις μετατρέπονται σταδιακά σε παραγωγούς αντί για καταναλωτές ενέργειας, είναι εφικτό τεχνολογικό όχι μόνο μικρά αλλά και μεγάλα νησιά (όπως πχ η Ρόδος, η Σύρος, η Νάξος) να παράγουν το 100% της ενέργειάς που χρειάζονται από τοπικά διαθέσιμες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.

- Την αξιοποίηση της εμπειρίας δήμων που αναζητούν καινοτόμες πηγές χρηματοδότησης των κοινωνικών προγραμμάτων και υποδομών τους ή αντιμετώπισης του χρέους τους

- Την ανταλλαγή απόψεων και εμπειριών σε θέματα συνδυασμού αντιπροσωπευτικής και αμεσοδημοκρατικής δημοκρατίας για ένα μοντέλο αυτοδιοίκησης που δίνει ρόλο στους πολίτες και εξασφαλίζει διαφάνεια, μείωση των κοινωνικών διακρίσεων και κοινωνική συνοχή.

Βασικό συμπέρασμα και από τα δυο συνέδρια είναι ότι για την αντιμετώπιση της κρίσης πρέπει να επενδύσουμε περισσότερο στον πολιτισμό και στη δημιουργία μιας νέας κουλτούρας συνεργασίας, περιβαλλοντικής υπευθυνότητας και αλληλεγγύης, εκπαίδευσης και αλλαγής αξιών.

Μερικά καλά παραδείγματα από τα εργαστήρια χρήσιμα και για τα νησιά:

Στο εργαστήριο "Προστασία του Κλίματος σε τοπικό επίπεδο σε μια εποχή σφικτών δημοτικών προϋπολογισμών" (όπου συμμετείχε ο Νίκος Χρυσόγελος) παρουσιάστηκε ένα σχέδιο για το πώς η πόλη του Βερολίνου, που έχει χρέος 68 δισεκατομμύρια Ευρώ λόγω των υψηλών δαπανών για κοινωνικά προγράμματα, θα μπορούσε να αντιμετωπίσει το χρέος της με στροφή στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.

- Στο εργαστήριο "Στρατηγικές Μετάβασης για Αναγέννηση Ενέργειας και Παραγωγή Θερμικής Ενέργειας" (όπου συμμετείχε ο Νίκος Χρυσόγελος) παρουσιάστηκαν σχέδια για παραγωγή ενέργειας 100% όχι μόνο σε μικρές πόλεις αλλά και μεγαλουπόλεις. Για παράδειγμα, στο Αμβούργο τρέχει ένα σχέδιο για κάλυψη των ενεργειακών αναγκών μιας περιοχής της πόλης με 20.000 περίπου κατοικίες από συνδυασμό ανανεώσιμων πηγών ενέργειας μέσα στην πόλη (γεωθερμία χαμηλής ενθαλπίας, βιοαέριο από παλιά χωματερή, αιολικά και φωτοβολταϊκά).

- Γενικά οι τάσεις που παρουσιάστηκαν ήταν η μετάβαση σε πόλεις που παράγουν «μηδενικά απόβλητα» και «μηδενικές εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου», ενώ παράγουν οι ίδιες την ενέργεια που χρειάζονται από 100% ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (συμπεριλαμβανομένων του σχεδιασμού και της κατασκευής κτιρίων μηδενικής κατανάλωσης ενέργειας, της χρήσης κατάλληλων υλικών για οικοδομές, επέκτασης των έξυπνων δικτύων και των οικολογικά σχεδιασμένων δημόσιων συστημάτων μεταφοράς, κα). Τα κτίρια μετατρέπονται σε μονάδες παραγωγής ενέργειας, η προμήθεια ενέργειας μετατρέπεται σε ευκαιρία για αντιμετώπιση κοινωνικών προβλημάτων. Οι πόλεις κρατούν και επενδύουν στο εσωτερικό τους κεφάλαια που εξήγαγαν για να εισάγουν πετρέλαιο, βενζίνη, ηλεκτρικό.

- Το μοντέλο των ιδιωτικοποιήσεων των υπηρεσιών παραγωγής ενέργειας ή μεταφορών που ακολουθήθηκε τις δεκαετίες του '80 και του '90 αποδείχτηκε λάθος. Σήμερα οι δήμοι στρέφονται προς αλλαγή των υπηρεσιών που προσφέρουν είτε με ενεργοποίηση των υπηρεσιών τους είτε μέσα από συμβόλαια συνεργασίας με εξωτερικούς συνεργάτες, διασφαλίζοντας οικονομικούς πόρους για τα κοινωνικά προγράμματά τους, αναδιοργανώνοντας με οικολογικά κριτήρια τη δομή και λειτουργία των πόλεων, παράγοντας οι ίδιες την ενέργειά τους, επανασχεδιάζοντας αποτελεσματικές, δημόσιες, οικολογικές συγκοινωνίες.