Σημαντική υποχώρηση της νοσηλευτικής κίνησης το 2010 στα ιδιωτικά θεραπευτήρια

Ο εγχώριος κλάδος των υπηρεσιών δευτεροβάθμιας υγείας εξετάζεται σε πρόσφατη μελέτη της Hellastat Α.Ε. ( www.hellastat.eu ). Οι επιπτώσεις της οικονομικής ύφεσης είναι πλέον ορατές και στον κλάδο των ιδιωτικών θεραπευτηρίων. Το 2009 η ανοδική πορεία της αγοράς συνεχίστηκε, αν και με σαφή τάση επιβράδυνσης, ενώ φέτος παρατηρείται σημαντική μείωση της νοσηλευτικής κίνησης στις ιδιωτικές μονάδες και προτίμηση των ασθενών για τα δημόσια νοσοκομεία.

Ενδεικτικά, ο συνολικός κύκλος εργασιών των 4 εισηγμένων ιδιωτικών ομίλων υγείας το πρώτο εξάμηνο του 2010 εμφάνισε υποχώρηση 8,5% σε ετήσια βάση, τη στιγμή που βάσει εκτιμήσεων της αγοράς η νοσηλευτική κίνηση στα δημόσια νοσοκομεία από την αρχή του έτους παρουσιάζεται αυξημένη έως και 20-30%.

Το περιβάλλον αυτό έχει διαφοροποιήσει το στρατηγικό προσανατολισμό των εταιρειών. Έτσι, οι επιθετικές επενδυτικές κινήσεις των προηγούμενων ετών έχουν αντικατασταθεί από αμυντική τακτική, που σκοπό έχει την προστασία των μεριδίων αγοράς (μείωση των λειτουργικών εξόδων, χαμηλότερη τιμολόγηση, παροχή υπηρεσιών υψηλής προστιθέμενης αξίας που απευθύνονται σε εξειδικευμένες αγορές, υλοποίηση των απαραίτητων κυρίως επενδύσεων και διασφάλιση των απαιτήσεων έναντι των ασφαλιστικών ταμείων).

Στο χώρο των μαιευτηρίων, η είσοδος του «Γαία» στα τέλη του 2009 κλιμάκωσε τον τιμολογιακό ανταγωνισμό, με τις υπόλοιπες εταιρείες να απαντούν ανάλογα. Το «Ρέα», η λειτουργία του οποίου θα ξεκινήσει προσεχώς, αναμένεται να ακολουθήσει παρόμοια πολιτική. Τα χαμηλότερα τιμολόγια, αν και αναγκαία κίνηση που υποδεικνύεται από τον ανταγωνισμό, εκτιμάται ότι θα οδηγήσουν σε υποχώρηση του κύκλου εργασιών και των περιθωρίων κερδοφορίας.

Προβλήματα

Οι ιδιωτικές υπηρεσίες υγείας έχουν επηρεαστεί δυσμενώς –όπως προαναφέραμε- από το αρνητικό οικονομικό περιβάλλον. Το κλίμα αυτό θα επικρατήσει και το προσεχές διάστημα, ενώ φέτος εκτιμάται ότι η αγορά θα καταγράψει σημαντική υποχώρηση.

Πολλές μονάδες αντιμετωπίζουν προβλήματα ρευστότητας, καθώς η είσπραξη των πληρωμών από τα δημόσια ταμεία καθυστερεί λόγω των διογκούμενων ελλειμμάτων. Το μειονέκτημα αυτό είναι ιδιαίτερα εμφανές στις κλινικές μεσαίου και μικρού μεγέθους που είναι περισσότερο εκτεθειμένες στο δημόσιο τομέα.

Ακόμα, τα επενδυτικά προγράμματα των προηγούμενων ετών απαίτησαν σημαντικά δανειακά κεφάλαια, κυρίως μακροπρόθεσμα, γεγονός που αύξησε το χρηματοοικονομικό κόστος και τις ταμειακές ανάγκες εξυπηρέτησης του χρέους.

Οι κλινικές μικρότερου μεγέθους, μην έχοντας τη δυνατότητα να εκσυγχρονιστούν, λειτουργούν με απαξιωμένο εξοπλισμό και υστερούν σε ανταγωνιστικότητα, αποτελώντας πιθανούς στόχους εξαγορών.

Τέλος, δυσχέρειες προκαλεί και η χαμηλή επάρκεια σε νοσηλευτικό προσωπικό.

Προοπτικές

Στη μελέτη της Hellastat αναφέρεται ότι σημαντικές προοπτικές εξακολουθεί να προσφέρει η ανάπτυξη σε βαλκανικές χώρες, όπου οι δημόσιες υποδομές υγείας βρίσκονται σε χαμηλό επίπεδο, ενώ τα πληθυσμιακά μεγέθη είναι πολύ μεγαλύτερα. Πάντως, οι επιχειρήσεις είναι επιφυλακτικές και τηρούν στάση αναμονής, περιμένοντας να βελτιωθεί το οικονομικό κλίμα.

Οι εταιρείες του κλάδου πρέπει να εστιάσουν περισσότερο σε εκσυγχρονισμό και παροχή νέων εξειδικευμένων υπηρεσιών, ενώ άμεση προτεραιότητα αποτελεί και ο περιορισμός των λειτουργικών εξόδων.

Μοχλό ανάπτυξης θα αποτελέσει και η περαιτέρω συνεργασία με ασφαλιστικές εταιρείες μέσω ανάπτυξης νέων προϊόντων. Μέσω αυτών οι ιδιωτικές κλινικές θα μπορέσουν να διευρύνουν το πελατολόγιο τους.

Οι επαρχιακές αγορές έχουν έλλειψη σε υποδομές υγείας, γεγονός που προσφέρει έδαφος για γεωγραφική επέκταση. Ωστόσο δημογραφικοί και εισοδηματικοί παράγοντες περιορίζουν την ελκυστικότητα των περιοχών αυτών (π.χ. χαμηλότερο οικογενειακό εισόδημα και μέσο έσοδο ανά ασθενή).

Χρηματοοικονομική ανάλυση

Στη μελέτη της Hellastat αναλύονται οι οικονομικές καταστάσεις 120 εταιρειών για την περίοδο 2007-2009. Τα βασικά συμπεράσματα συνοψίζονται στα εξής:

- Ο συνολικός Κύκλος Εργασιών αυξήθηκε περαιτέρω στα €1,73 δισ., δεικνύοντας όμως επιβράδυνση του ρυθμού ανόδου σε 3,8%.

- Περίπου 8 στις 10 εταιρείες το 2009 βελτίωσαν το επίπεδο των Πωλήσεών τους, οδηγώντας τη μέση μεταβολή του δείγματος στο 5,3%.

- Tα ΚΠΤΦΑ αυξήθηκαν κατά 4%, σε περίπου €214 εκ., ενώ τα ΚΠΦ (εξαιρουμένων των αποτελεσμάτων του Γ.Ν. Παπαγεωργίου) ανήλθαν στα €63 εκ., έχοντας ενισχυθεί κατά 25,7%.

- Tο 70% των εταιρειών εμφάνισε θετικά ΚΠΦ. Οι περισσότερες από αυτές βελτίωσαν τα αποτελέσματα του 2008, διαμορφώνοντας τη μέση μεταβολή του δείγματος σε 3,1%.

- Το περιθώριο μικτού κέρδους αυξήθηκε κατά μισή μονάδα, στο 21,8% και σε συνδυασμό με τον περιορισμό των λειτουργικών δαπανών οδήγησε στη σταθεροποίηση του περιθωρίου ΚΠΤΦΑ στο 12,7% και στη σημαντική άνοδο του περιθωρίου ΚΠΦ σε 6,3%.

- Το 2009 η κεφαλαιακή μόχλευση βελτιώθηκε σε 1,6 προς 1, από 1,9 προς 1 το 2008).

- Η γενική ρευστότητα υποχώρησε σε 1,08.

- Η διάρκεια του Εμπορικού Κύκλου έφθασε τη μια εβδομάδα.

- Η αποδοτικότητα των Ιδίων Κεφαλαίων ενισχύθηκε από 13,8% σε 14,2%, κυρίως λόγω της ανόδου του περιθωρίου ΚΠΦ.